Εδώ και χρόνια φαινόταν η ανάγκη για “συνεργασία και δημιουργία μαζί”, να ενωθούν επιχειρήσεις και να συνδυαστούν παραπλήσια market offerings σε μεγαλύτερα μοντέλα. Αυτό το μήνυμα δεν το άκουγαν οι “καθιερωμένες” επιχειρήσεις και τα πλούσια αφεντικά! Ούτε είχαμε ποτέ μεγάλους business ηγέτες για να φτιαχτούν “σχολές” καινοτόμου σκέψης... ‘Ετσι, χάθηκε (για 35 χρόνια....) μια μεγάλη ευκαιρία συνεργιών στην Ελλάδα, ώστε να αναπτύξουμε εξωστρέφεια και πραγματικά αποδοτικά επίπεδα λειτουργικού κόστους, βοηθώντας τις αγορές και εταιρίες να εκπαιδευτούν και να καινοτομήσουν. Προβληματισμένος από μία σχετική συζήτηση ...τύπου “τώρα είναι αργά, είναι ώρα για επίβιωση” (στενόμυαλη προσέγγιση), έφτασα να διαβάζω στο destructive και creative internet το 2nd Coworking Global survey. Μου έδωσε την αφορμή να σκεφτώ με ευρύτητα το θέμα “συνεργασία”.
Είναι σίγουρο ότι το κίνημα “co working” γεννήθηκε από τη φυσική ανάγκη εξωστρέφειας και επικοινωνίας του startup community. Είναι συμβατό και φυσικότερο για τους νέους ανθρώπους να συζητούν σε χώρους ανοιχτούς, δημιουργικούς. Στις αρχές του 2012 έχουμε 1.300 coworking χώρους στις μεγαλουπόλεις του κόσμου και μάλιστα οι περισσότεροι από αυτούς έχουν εκτεταμένο και καθετοποιημένο σετ υπηρεσιών για startups (coaching, σεμινάρια / διαλέξεις, θεματικά workshops, creative weeks, literature / δανειστικές βιβλιοθήκες, προγράμματα επαφών, συνεργασίες με εταιρίες κλπ). Αυτές οι κοινότητες είναι πιο ισχυρές και ελκυστικές, όταν λειτουργούν με συνεχή και εντατικό ρυθμό προσφερόμενων υπηρεσιών, γιατί συγκεντρώνουν γύρω τους περισσότερους πρεσβευτές για startups και εκπαιδεύουν μεγαλύτερες ομάδες κοινού.
Αλλά ακόμη και αυτά τα branded spaces καινοτομούν. Συμμετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα, συνεργάζονται προγραμματικά με πανεπιστήμια και έτσι εκτός κάποιου εσόδου, διευρύνουν ορίζοντες και το δίκτυο γνωριμιών τους. Μερικές φορές λειτουργούν και ως μικρο-επενδυτές... Μια απλή αρχή δηλαδή: μοιράζεσαι χώρο-ιδέες-resources, χαμηλώνεις κόστη, ενώ αυξάνεις τις πιθανότητες και την εμπειρία (μια πολύ απλή και ωραία ιδέα startup franchise, δεν νομίζετε;). Το πόσο δημιουργικό θα είναι το coworking space και community δεν το κάνουν τα design έπιπλα, το κάψιμο cherry candles ή η alternative μουσική, αλλά αν το commercial / mentoring / coaching σετ υπηρεσιών του είναι βαθύ, ευρύ, ολοκληρωμένο. Νομίζω ότι τα Ελληνικά co spaces έχουν μπροστά τους πεδίο δόξης λαμπρό, γιατί βρίσκονται στην αρχή!
Αλλά το σημερινό post δεν έχει πολλά ακόμη να πει για τα αναγκαία και αυξανόμενα coworking spaces. Εχει περισσότερα να πει για τη βασική αρχή της συνεργασίας για την οποία έχουμε δρόμο ως έθνος, χώρα, αγορά. Δυστυχώς θα μας οδηγήσει στη συνεργασία η δραματική θνησιμότητα επιχειρήσεων και τα αδιέξοδα του κράτους. Θα υποχρεωθούν οι εταιρίες να ενωθούν, οι Δήμοι να συγχρηματοδοτήσουν, οι φορείς να συνελέγχουν και ούτω καθεξής. Θα δούμε συγχώνευση ξενοδοχείου με τον κυριούλη με τις ξαπλώστρες και την κοντινή ταβερνίτσα, όλα προσφερόμενα σε μία τιμή και μία συνολική εμπειρία; Θα δούμε συνδιαχείριση του τουριστικού αγαθού από μία εταιρία που θα διοικεί αεροδρόμιο, ΚΤΕΛ, αγροτουριστικές μονάδες μαζί, με μικρότερο κόστος, και θα μαρκετάρει τον τόπο στο εξωτερικό ως ένα προορισμό με διαφορετικά segmented offers-πακέτα, έχοντας μετόχους ακόμη και τις πρώην αποτυχημένες αναπτυξιακές; Αυτή είναι μια μεγάλη επιχειρηματική ευκαιρία, γιατί εκτός από consolidation, δίνεται ευκαιρία για καινοτομία.
Θα δούμε τα πρώτα βήματα co-creation στη χώρα μας, όπου η λιανική επιχείρηση θα συνδιαμορφώνει την στρατηγική marketing ή/και την business με αμοιβαίου οφέλους πολιτικές για τον πελάτη (που τις είπε ο πελάτης) και τους stakeholders; Θα μετατραπούν οι λιανικές από (...απλά) καλύτερα websites σε ανοικτά fora καταναλωτών που η προτίμηση και τα σχόλια τους, θα διαμορφώνουν την αποθήκη στοκ της επιχείρησης; Μακάρι! Μόνο αν δούμε τις αγορές σαν forums θα έχουμε καλύτερη κατανόηση, συνεργασία και τελικά καλύτερα startups.
Αυτή είναι η βασική αρχή: μοιράζεσαι, συνδυάζεις και ανανεώνεις τις λειτουργίες και τις ικανότητες σου (πάντα ανταγωνιστικά) με βάση τα θέλω της αγοράς. Αυτό θα είναι το πρώτο βήμα στην Καινοτομία...από παθητική διαχείριση του πελάτη, σε ενεργό μετατροπή του σε “συνέταιρο” που διαρκώς λέει τη γνώμη του... Και αυτό θα μας οδηγήσει στο πιο ώριμο βήμα, που αφορά τα startups αλλά και τις μεγάλες δομικά αγορές: το “innovation co-creation (ICC)”, όπου όλοι οι stakeholders συμμετέχουν across the value chain! Σήμερα εκτός από τα one-sided contribution tests όπου οι προτιμήσεις του καταναλωτή μετρώνται ερευνητικά (80s, 90s, 00s) προχωρά ο κόσμος σε πιο συνεργατικές μορφές μεταξύ επιχειρήσεων και πελάτη. Ο τελευταίος γίνεται πρώτος και αναπτύσσονται ολοκληρωμένα συστήματα εξυπηρέτησης και καταγραφής των απόψεών του. Μεγάλες επιχειρήσεις καινοτομούν με Labs όπου οι stakeholders καλούνται να γεννήσουν νέες ιδέες, να επιλέξουν, να τεστάρουν (μαζί!) και να μαρκετάρουν ένα νέο προϊόν ή υπηρεσία μέσα σε ομοειδείς κοινότητες.
Ο Stefan Stern Director of strategy της Edelman και management columnist στους Financial Times έγραψε ένα εξαιρετικό άρθρο για το co-creation (πραγματικά τυπώστε το και δείτε τα analogies για το startup που σκέφτεστε ή ήδη σχεδιάζετε).
Μπορεί κάποιοι να αναρωτιούνται ακόμη...τι σχέση έχουν όλα τα παραπάνω με το startup που ετοιμάζουμε; Εμείς ψάχνουμε βρε φίλε ένα developer, ένα designer και ένα κειμενογράφο και τελειώσαμε....You are missing the point φίλοι μου, αν σκέφτεστε έτσι. H επιτυχία ενός startup προϋποθέτει τη διαρκή ανοιχτή συνεργασία και το co creation επί του τελικού προϊόντος, που θα το αγκαλιάσουν ευρύτερες μάζες (αν κιόλας το συνδημιουργήσουν). Επίσης, χρειάζεται ένα καλό coworking space που ως άλλο καλό startup οι χρήστες-πελάτες-συνεργάτες του θα απαιτούν όλο και περισσότερο excellent mental και product servicing. Και όλα τα παραπάνω σημαίνουν ότι το τελικό προϊόν πρέπει να είναι “ανοιχτό” στους πελάτες του, όχι μόνο στη φάση του testing αλλά σε όλο τον κύκλο ζωής του. Γιατί όλα τα παραπάνω εγγυώνται ότι το startup θα ανανεώνεται διαρκώς μαζί με τους πελάτες του... Εσείς τι λέτε;
Τάσος, stay tuned!
Σχόλια