Χτες είδα τη δημιουργική σπίθα της Ελλάδας: ομάδες παρουσίαζαν στους συμφοιτητές τους επιχειρηματικές ιδέες και προσπαθούσαν να δείξουν το value creation αυτών. Μου έδωσε ελπίδα, γιατί χωρίς καλά-καλά να το ξέρουν, έκαναν τα πρώτα βήματα startuping! Πολλές προσεγγίσεις ήταν απλές, αλλά εκεί ακριβώς βρίσκεται η ευκαιρία... Θα προωθούσατε ειδικό τύπο ελαίων σε B2B ή B2C αγορές; Μα τι λες, δεν είναι πρωτότυπο! Αντί να ξεκινούσατε μόνοι σας από το μηδέν που λένε, θα το κάνατε με συνεταίρους τους ομοιοπαθητικούς; Το proposition θα γινόταν μοναδικό σε μικρά σκούρα μπουκαλάκια; Αν αυτό γινόταν αποκλειστικά εξαγωγή; Είναι δύσκολο άραγε να ξεκινήσεις κάτι ή μήπως δεν έχεις πραγματικά ψάξει για συνεργασίες και εμπορικές καινοτομίες;
Είναι η εποχή που όλοι ζούμε σε δυσκολίες, κάποιοι δεν έχουν εργασία και αρκετοί σκέφτονται από που να ξεκινήσουν. Είναι επίσης λογικό ότι όλοι νιώθουν ωκεανό από ερωτήσεις και εμπόδια. Χωρίς να υπάρχουν έτοιμες λύσεις, θέλω να συνεισφέρω στον προβληματισμό αυτό και να αντιπαρέλθω τις όποιες (καμμια φορά) δικαιολογίες, που είχα και εγώ όταν πριν χρόνια έφτιαξα την πρώτη μου επιχείρηση. Το τότε με το σήμερα είχαν τις ίδιες δυσκολίες να ξεκινήσεις να επιχειρείς, το μόνο που έχει αλλάξει (σήμερα) είναι το sense of urgency.
1. “Δεν έχω μία, πως να αρχίσω;” Το επιχειρείν γίνεται όλο και οικονομικότερο ακόμη και στις αγορές που ο βαθμός ειδίκευσης είναι μεγάλος. Θεωρητικά δεν υπάρχουν ‘high barriers to entry’, είναι πολλές οι ευκαιρίες, πολλές αγορές αλλάζουν και το Internet είναι πάντα εργαλείο. Κοιτάξτε γύρω σας, ότι δεν προσφέρεται είναι “άνοιγμα αγοράς” …ακόμη κι ένας φοιτητής μπορεί να αγοράσει μία pizza και να την πουλάει σε συγκάτοικους στο ξενώνα με το κομμάτι (ακραίο παράδειγμα, αλλά μια αρχή)! Δεύτερον, θα εντυπωσιαστείτε πόσοι επιχειρηματίες είναι έτοιμοι να επενδύσουν στην Ιδέα σας, σήμερα παρά ποτέ, γιατί και αυτοί νιώθουν αδιέξοδα και θέλουν να αποκτήσουν ρόλο στην επόμενη εποχή. Αρκεί να ακούσουν μια ιδέα πλήρη, επικερδή, μακροπρόθεσμου ορίζοντα. Θέλει πολλά λεφτά π.χ. να προσπαθήσεις ως καλός marketer να ενώσεις σε μία δράση όλους τους τοπικούς παραγωγούς αγροτικών προϊόντων ενός τόπου και να τα πουλάς μέσω internet;
2. “Θέλει χρόνο, δεν τον έχω, πρέπει να επιβιώσουμε!” Πέρασα από αυτό και ξέρω πόσο δύσκολο είναι. Αλλά πρέπει να γίνει σαφές ότι το επιχειρείν θέλει ομάδες, που ενώνουν competence, ταλέντο και μοιράζονται χρόνο, ευθύνη, tasks. Εχω δεί εργαζόμενους να δίνουν % του χρόνους τους στο χτίσιμο της ιδέας και να επιδιώκουν να ανοίξει μια ευκαιρία για το αβέβαιο μέλλον. Αλλοι θα γίνουν σύμβουλοι και συνεργάτες και άλλοι θα είναι στο core team. Αλλά αυτό που διδάσκουν τα επιτυχημένα startups, δεν είναι πόσο time consuming θα είναι τα startups, αλλά πόσο έξυπνες, χαμηλού κόστους και inviting θα είναι οι ιδέες όπως το απλό SnowDay2011.com. Στα startups πρέπει να “παντευτούν” (άλλη φόρμουλα που δεν συζητείται) αυτοί που έχουν ειδική εμπειρία μαζί με το νέο ταλέντο για να ανατρέψουν δημιουργικά την αγορά. Λέω ότι πρέπει όλοι να σκεφτούμε διαφορετικά από τη νόρμα.
3. “Χρειάζομαι συνέταιρο και είναι δύσκολο” (λογικό και πρέπον). Είναι ίσως το σημαντικότερο κριτήριο, μια φόρμουλα επιτυχίας από μόνο του ...ο κατάλληλος άνθρωπος για το ρόλο. Οι συνέταιροι βγάζουν τον καλύτερό μας εαυτό, μας μαθαίνουν και τεστάρουν τα νεύρα μας (επιχειρηματικό προτέρημα). Από προσωπική εμπειρία οι καλές ομάδες θέλουν τον ονειροπόλο αλλά και τον ρεαλιστή, τον “ιδεολόγο” και τον πραγματιστή, τον “πολυλογά” και τον υλοποιητή....βρείτε τον marketer, τον designer, τον engineer, τον πωλητή γύρω σας και δημιουργήστε μαζί τους τους κανόνες. Η υπεροψία του ειδικού (από το παρελθόν) δεν υπάρχει πια και όλοι νιώθουν ότι πρέπει κάτι καλό να γίνει και είναι έτοιμοι να συνεργαστούν. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε πόσο βοηθούν τα startup events και όσα άλλα επιτρέπουν το networking, γιατί εκτός από ενδιαφέροντες ανθρώπους, μας δίνουν ερεθίσματα Ιδεών. Σήμερα περισσότεραο από ποτέ, αντί να “κλειστούμε μέσα” πρέπει να ρωτάμε, ψάχνουμε, μαθαίνουμε και μαζί με τα ενδιαφέροντα ευρήματα, έρχονται και ενδιαφέροντες άνθρωποι.
4. “Εχει ρίσκο και δεν μπορώ να το πάρω” (επίσης λογικό): Σε περιπτώσεις που υπάρχει οικογένεια ή άλλο πρόσκομμα είναι πράγματι δύσκολο να δώσεις χρόνο και δύναμη για να “χτίσεις” μια επιχειρηματική ιδέα, αλλά αξίζει τουλάχιστον να σκεφτόμαστε, τι θα κάναμε αν....(συμπληρώστε μια ιδέα)
5. “Είναι μεγάλη η δουλειά, δεν τη σηκώνω”. Παρακαλώ ξαναδιαβάστε τα σημεία 2 και 3. Κανένας δεν είπε ότι είναι εύκολο, κανείς δεν εγγυάται την επιτυχία. Ποτέ δεν σηκώνεις μόνος σου το αντιλαμβανόμενο και πραγματικό βάρος ευθύνης. Οι ομάδες, οι ευκαιρίες, οι αγορές, οι αβοήθητοι μικρομεσαιοι της Ελλάδας περιμένουν από εμάς δράση, συνδημιουργία, συνεργασίες, όχι να αναλάβουμε το τιτάνιο έργο μόνοι. Θέλουμε μυαλά, καρδιές και χέρια μαζί...και υπάρχουν!
6. “Είμαστε τώρα για τέτοια;” (εννοώντας την ηλικία): Ποτέ δεν είναι αργά! Σε επόμενα post θα σας παρουσιάσω αγορές ...ενηλίκων... που ίσως μόνο αυτοί θα μπορούν να κινήσουν startups.
7. “Δεν είναι αρκετά μεγάλη ιδέα!” Ποτέ δεν ήταν μεγάλες οι ιδέες. Πάντα τις έκαναν μεγάλες οι άνθρωποι, το marketing, οι κατάλληλες αγορές και οι ανάγκες του κοινού... Δεν φαίνεται μεγάλη Ιδέα η “cooperative bank of the poor”, αντίθετα ακούγεται σαν τρέλλα (θα πούμε σύντομα πολλά για αυτή). Είναι μεγάλη Ιδέα να φτιάξεις ένα B2B office supplies shop, σαν τα υπάρχοντα Ελληνικά; Μπα, όχι! Αν όμως αυτό το shop επιστρέφει σαν cause related % των πωλήσεών του σε ειδικούς κοινωνικούς σκοπούς και κοινότητες, θα το προτιμούσαν περισσότεροι άνθρωποι; Υπάρχουν ήδη χώροι-hubs καινοτομίας που βοηθούν πρακτικά την επιχειρηματικότητα, είναι ανοιχτά σε συζήτηση, συνεργασίες και ανταλλαγή ιδεών. Οι ιδέες θέλουν έξυπνη υλοποίηση, όχι μέγεθος....
Το πρόσφατο άρθρο Richard Branson's 5 Rules for Good Business είναι ένα perfectly relevant viewpoint του σημερινού μου θέματος, γιατί παίρνει την προσοχή μας από τις πιθανές (και σωστές κάποιες από αυτές) δικαιολογίες και στρέφει το βλέμμα μας στα ωραία του επιχειρείν: πάθος, αγάπη για ότι κάνεις, ανθρώπινος παράγοντας πάνω από όλα και “market the company right!” Τότε ναι, όλα τα παραπάνω είναι δικαιολογίες μπροστά σε αυτή τη θεώρηση. Η Virgin εγκαινίασε το θεσμό / πρόγραμμα Pioneers program “to promote aspiring business people and help them to network” (για δείτε μια ακόμη ωραία ιδέα startup) και αυτό είναι απόδειξη, ότι όλο και περισσότερο μεγάλες εταιρίες θα συμμετέχουν στη σκηνή startups, θα ανοίγουν δρόμους και ευκαιρίες. Επειδή πιστεύω ότι όλοι είμαστε aspiring people, αξίζει τουλάχιστον να σκεφτούμε και να συζητήσουμε.
Τι λέτε; Μήπως ήρθε η ώρα να μιλήσετε στον διπλανό σας;
Τάσος, stay tuned!
Σχόλια