Μια επιχειρηματική ιδέα τον “παλιό καλό καιρό” στηνόταν σε χρόνο dt. Σας βεβαιώ ότι δεν ήταν καλές ιδέες, ακόμη και αν αφορούσαν την επέκταση πετυχημένων προϊόντων από πετυχημένες εταιρίες. Οπως λέει ένα φίλος, είναι σαν να είσαι σε μποτιλιάρισμα με χιλιάδες αυτοκίνητα εμπρός...δεν θυμάσαι ούτε ένα από αυτά! Δεν ήταν καλές ιδέες γιατί (τελικά) δεν είχαν βιώσιμο, μακροχρόνιο και διακριτό / διαφορετικό business case. Το έξυπνο marketing κάλυπτε τις αδυναμίες και μια ατάκα αρκούσε για να μείνει... Αλλά that’s history!
Η Ελληνική startup σκηνή έχει ένα εύκολο μονοπάτι και ένα δύσκολο μονοπάτι. Το εύκολο μονοπάτι είναι η σύλληψη και ο εννοιολογικός σχεδιασμός της επιχειρηματικής Ιδέας. Μπορεί να με γελάσετε, αλλά οτιδήποτε βλέπετε να μην υπάρχει γύρω σας, να μην προσφέρεται, είναι ευκαιρία. Η επιχειρηματική Ιδέα ως σκέψη είναι πιο εύκολη, διανθίζεται με οφέλη, φαντασιώνεσαι τον κόσμο που θα τη χρησιμοποιεί και διαβαίνοντας το εύκολο μονοπάτι, τη μορφοποιείς καλύτερα ακούγοντας μέντορες, φίλους, ειδικούς και τον τελικό χρήστη. Κάποια στιγμή το εύκολο μονοπάτι τελειώνει, όπως και τα λεφτά και ο χρόνος αναμονής. Εκεί υπάρχει ένα σταυροδρόμι όπου ο startup owner και η ομάδα πρέπει να πει ‘let’s do it!’ που είναι η απόφαση, η δέσμευση και η βαθιά γνώση ότι ακόμη και στην αποτυχία...αξίζει ρε αδελφέ να το προσπαθήσουμε. Εκεί βαρύνουσα γνώμη δεν παίζει η πιθανότητα επενδυτών, ούτε η καταπληκτική ιδέα αλλά μόνο η εσωτερική φωνή! Είτε από αίσθημα επιβίωσης, είτε με διάθεση διάκρισης και φιλοδοξίας, η εσωτερική φωνή σε κάνει να πηδήξεις κάθε εσωτερικό εμπόδιο. Συγγνώμη που επιμένω στο σημείο αυτό, αλλά αποτελεί διακαή πόθο να δώ γύρω ανθρώπους, να μην φοβούνται να φύγουν από το ‘δίχτυ ασφαλείας’...
Τότε παίρνεις το επόμενο, δύσβατο και ίσως πιο μακρύ μονοπάτι για να φτάσεις στη δική σου γη της επαγγελίας. Σε αυτό θα μετατραπεί η Ιδέα από concept και δημιουργική έκφραση σε πραγματική επιχείρηση με έξοδα, κοστολόγηση, πλάνο δράσης, ποιούς-πότε-πως θα συμβουλευτείς, πως θα την τεστάρεις, ποιός θα φτιάξει την παρουσίαση, ποιοί είναι οι πιθανοί ενδιαφερόμενοι για το πιλοτικό πρόγραμμά της κλπ. Μπορεί να πάρει πολύ χρόνο...Sleep on it! Σε αυτό το μονοπάτι δοκιμάζεται η Ιδέα στην πραγματική ζωή. Μπορεί να φαίνεται εύκολο, αφού όλα γίνονται apps, αλλά δεν είναι. Οταν θα μιλήσεις στον λιανέμπορο και θα του ζητήσεις να αγοράσει ένα location based promo app για τους πελάτες του, ή όταν θα επισκεφτείς ένα συνεταιρισμό να του προτείνεις το εξαγωγικό του marketing... πρέπει να έχεις απαντήσει όλες τις παραμέτρους. Οι τεχνικές παράμετροι ίσως είναι πιο απτές, αλλά η βιωσιμότητα, η μεγένθυση της Ιδέας (με την απόκτηση μεγαλύτερων κοινών-πελατών) είναι πιο δύσκολη. Γιατί μετά την πώληση του case σε ένα απευθείας πελάτη ή VC (που και οι δύο είναι χρηματοδότες), το startup γίνεται συνέταιρος και πρέπει να φέρει αποτελέσματα. Θέλει δουλειά, προγραμματισμό, ευελιξία και συνεχή εξέταση κάθε λεπτομέρειας ...ακόμη και της ίδιας της Ιδέας.
Δεν είναι όλα σκληρά ορθολογικά. Έρευνες από το Harvard Business School αποδεικνύουν ότι μπροστά σε πολύπλοκες και δύσκολες αποφάσεις, δεν είναι τόσο κακό να αφήνεις το αισθητήριο να σε οδηγεί. Δεν θα βρεθούμε στη ζωή μας μπροστά σε χιλιάδες δύσκολες αποφάσεις, παρά 1-2, αλλά εκεί είναι το ρίσκο, η ψυχή, και το τι νιώθεις. Η λογική και η εμπειρία είναι αναγκαία όταν παίζεις με τους κανόνες ενός “έτοιμου” οργανωτικού και business συστήματος. Καθημερινά χιλιάδες στελέχη αντιμετωπίζουν προκλήσεις με λίγη δημιουργική, ίσως τρελή, ίσως risky σκέψη.
Τώρα λίγες σκέψεις για τις Ιδέες. Βεβαίως, ότι δεν υπάρχει τριγύρω μας είναι εν δυνάμει ευκαιρία. Αλλά η Ιδέα πρέπει να είναι ολοκληρωμένη. Εχω ακούσει νέους ανθρώπους να μου λένε.. “μα θα το έχει στο κινητό του”. Δεν μου λέει πια τίποτε η παραδοχή της τεχνολογίας, γιατί είναι εκεί, σε ότι κάνουμε και αποτελεί εργαλείο για όλους. Αλλά επειδή σκέφτηκες κάτι και θα το έχω στο κινητό 24/7, σημαίνει κιόλας ότι θα το χρησιμοποιήσω; Είναι σίγουρο ότι ένα πρόγραμμα επιβράβευσης καρτών σε μορφή app θα φέρει αύξηση χρήσης στο franchise του πελάτη; Είναι σίγουρο ότι ένα κοινωνικό ιατρείο συνασπισμένων γιατρών, θα μπορεί να βγάζει τα βασικά έξοδά του; Μπορεί να πωληθεί ένα αγροτικό προϊόν επειδή απλά είναι φθηνότερο; Προσέξτε, τα ερωτήματα είναι επίτηδες ρητορικά. Οι Ιδέες δεν είναι. Εχουν μετρήσιμο, προσπελάσιμο, προσβάσιμο κοινό, για να φέρουν κοινότητες κοντά και να εγγυηθούν μακροβιότητα; Ενας παιδικός σταθμός στο internet, πόσα χρήματα μπορεί να βγάλει και με ποιά τιμολογιακή πολιτική ανά τύπο οικογένειας;
H κάθε Ιδέα ανταγωνίζεται πλέον την παγκόσμια αγορά, όσο και αν προσπαθεί η Ελλάδα (των frozen yogurt και σουβλατζίδικων) να μείνει “κλειστή αγορά”. Κάθε Ιδέα, σχεδόν, υπάρχει... Γιατί να αγοράσει κάποιος παιδικά από το Ελληνικό kids.com; Επειδή είναι απ’ τον τόπο μας; Κι αν ψάξει στο google “kids eshops in EU” με 1 εκ. αποτελέσματα; Θα βάλω το παιδί μου εμπρός στην οθόνη του υπολογιστή να ασχοληθεί με το learn-e-pedia, ή θα ψάξω ένα app που να συνδυάζει παραμύθι, λόγο, μουσική; Θα έχω χρήματα να στέλνω τα παιδιά μου σε φροντιστήριο ξένων γλωσσών, ή θα περιμένω ένα startup να τα μαθαίνει σαν παιχνίδι και να κοστίζει λιγότερο; Η μήπως μέχρι τότε να τα βάζω να βλέπουν το site εκμάθησης Αγγλικών του Ελληνοβρεττανικού ...και βλέπουμε;
Οι κοντινές ιδέες, οι παράλληλες ή γειτνιάζουσες αγορές έχουν να διδάξουν ως analogy πολλά τους startup owners. Γιατί έχουν ένα μυστικό tip, που έρχεται από την εφαρμοσμένη τέχνη του marketing. Σε κάθε διαμορφωμένη αγορά, το startup έρχεται να υποκαταστήσει και να αλλάξει παλιές σερβιρισμένες πρακτικές. Αρα, το startup είναι o challenger. Ο διεκδικητής που χτυπάει αυτούς που έχουν την αγορά και τη νέμονται; Αρκεί να δώσει ένα app, ή να ‘ανατρέψει’ συνολικά το μίγμα marketing (τιμολογιακή πολιτική, σύστημα εξυπηρέτησης, added offer, γεωργαφική κάλυψη, premium offers) της εν λόγω αγοράς και να φέρει νέα κοινά μέσα στην αγορά;
Το startup των γιατρών (όπως οι SOS Γιατροί) που έρχονται στο σπίτι με συμβολικό κόστος, αν μπορεί να επιβιώσει χρηματο-οικονομικά, μπορεί και να ανατρέψει την αγορά ιατρικών υπηρεσιών... κι αν αυτό γίνει σε συνεργασία με άλλο startup που θα παρέχει τηλεφωνικά ή μέσω app (να σας κάνω το χατήρι) βασικές ιατρικές συμβουλές ή Tips τι να προσέχουμε σύμφωνα με τα συμπτώματα; Θα γλυτώσει εκατομμύρια ευρώ από επισκέψεις και θα στείλει πιο έμπειρους ασθενείς στα εξωτερικά ιατρεία; Για σκεφτείτε πόσο εγγυημένη και επιτυχής μπορεί να γίνει έτσι η διαφοροποίηση. Τι λέτε; Προσθέστε δικά σας παραδείγματα στα δικά μου ερεθίσματα
Τάσος, stay tuned!
Σχόλια