Διαβάζοντας δύο πολύ ενδιαφέροντα (εδώ και εδώ) κείμενα στο «Always Upward» της συμβούλου σε θέματα λιανικής Σίντα Μπάξτερ, ήρθε στο μυαλό μου για μια ακόμα φορά το πόσο σοφοί ήταν οι άνθρωποι που σχεδίασαν το Internet και αποφάσισαν να κάνουν απολύτως ανοιχτό –και ταυτόχρονα, πόσο... λιγότερο σοφοί είναι οι σημερινοί χρήστες που τείνουν να το υποκαταστήσουν με κλειστά «δίκτυα» που στην πραγματικότητα τους περιορίζουν όλο και περισσότερο. Και παρότι το θέμα της κ. Μπάξτερ αναφέρεται κατά βάση σε επαγγελματίες, προσωπικά με απασχολεί περισσότερο από άποψη κυβερνό-κουλτούρας.
Για όσους δεν ενδιαφέρονται να διαβάσουν τα ποστ στο «Always Upward» (τα οποία, ξαναλέω, είναι εξαιρετικά, ειδικά για όσους ασχολούνται με τη διαχείριση σελίδων στο Facebook), το ζουμί είναι οι ολοένα και αυξανόμενες δυσκολίες που εισάγει το δημοφιλέστερο social network στους ανθρώπους που θέλουν να το χρησιμοποιήσουν για κάτι παραπάνω από το απλό ποστάρισμα των φωτογραφιών τους και την ανταλλαγή πολιτικών σχολίων για τις επερχόμενες αλλαγές. Σύμφωνα με την κ. Μπάξτερ, η τελευταία προσθήκη στη συλλογή είναι η έμμεση απαίτηση του μεγάλου κοινωνικού δικτύου να πληρώνει ο administrator της σελίδας προκειμένου τα ποστ του να φτάνουν στο σύνολο των ανθρώπων που έχουν κάνει like τη σελίδα· λέγοντας δε «σύνολο» εννοούμε σε ποσοστό μεγαλύτερο από το 15%-20% που τα βλέπει τώρα, κυρίως λόγω των αλγορίθμων της ίδιας της Facebook. Και, ναι, θα αποφύγω τα σχόλια επ’ αυτού καθώς κινδυνεύω να κατηγορηθώ για αντί-Facebook-ική προκατάληψη. Ή για δυσφήμιση μέσω του Τύπου.
Αυτό που με προβληματίζει, όπως έγραψα και παραπάνω είναι το γιατί μια τεράστια μερίδα του πληθυσμού συνεχίζει να πιστεύει ότι η συμμετοχή του στο Facebook (ή σε οποιοδήποτε άλλο SNS, εδώ που τα λέμε) τον βάζει σε μια καλύτερη μοίρα από πλευράς επικοινωνίας σε σχέση με αυτούς που εξακολουθούν να μην το χρησιμοποιούν (ή, εν πάση περιπτώσει, να το χρησιμοποιούν λιγότερο). Προφανώς πρόκειται περί αυτό-εκπληρούμενης προφητείας: ο κόσμος χρησιμοποιεί τα SNS επειδή ο (υπόλοιπος) κόσμος χρησιμοποιεί τα SNS –νόμος του Μέτκαλφ κ.λπ. Όμως ειλικρινά αναρωτιέμαι πόσος κόσμος συνειδητοποιεί πόσο περιορίζεται από τη χρήση αυτή και πόσο πιο αποτελεσματικά θα μπορούσε να επικοινωνεί αν χρησιμοποιούσε τα προ-SNS εργαλεία του Δικτύου. Και, επίσης ειλικρινά, στενοχωριέμαι όταν σκέφτομαι ότι η πιθανότερη απάντηση είναι «ελάχιστος».
Κάποτε, τόσο η America On Line όσο και η Microsoft (για να αναφέρω μόνο δύο ονόματα τεράστιου μεγέθους), έσπασαν τα μούτρα τους όταν αποφάσισαν να αντιπαραθέσουν στο Internet ένα κλειστό ιδιωτικό δίκτυο το οποίο θα πρόσφερε το «κάτι παραπάνω»· το σπάσιμο των μούτρων ήρθε μαζί με τη συνειδητοποίηση ότι τίποτα δεν μπορεί να προσφέρει «κάτι παραπάνω» από το Internet. Το Internet είναι ό,τι μεγαλύτερο υπάρχει και από τη στιγμή που κάτι άλλο είναι συνδεδεμένο σ’ αυτό, γίνεται στην πραγματικότητα μέρος του –μ’ άλλα λόγια, οι χρήστες των "κλειστών" SNS έχουν πολύ περισσότερη ελευθερία από όση νομίζουν, αρκεί να το αντιληφθούν. Και τώρα που η Facebook βρίσκεται εκτεθειμένη και στις αγορές, ίσως θα ήταν μια πολύ καλή στιγμή όχι μόνο να το αντιληφθούν αλλά και να το δείξουν...
Σχόλια