Νομίζω ότι η Πρωταπριλιά (της προηγούμενης εβδομάδας αλλά και κάθε έτους την ίδια ημέρα) είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες ημέρες του έτους, τόσο που θα μπορούσα να ψηφίσω να ανακηρυχθεί σε (ή να μεταφερθεί στην) τελευταία ή στην πρώτη μέρα της χρονιάς. Νομίζω ότι της αξίζει να βρίσκεται σε πιο τιμητική θέση, σαν μέρα απολογισμού ή και εκκίνησης.
Θα μου πείτε, γιατί να τιμήσουμε περισσότερο τη μέρα του ψέματος; Και εγώ θα σας ρωτήσω, ποιές από τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου θα μπορούσατε να χαρακτηρίσετε ως μέρες της αλήθειας ή έστω μέρες χωρίς ψέματα;
Ας δούμε μερικά (18, τυχαία) παραδείγματα:
- Ψέματα ενοχής: "Όχι, δεν το έκανα εγώ". Σίγουρα.
- Ψέματα κύρους: "Τα σημαντικότερα θέματα της ημέρας στο δελτίο των εννιά". Σημαντικότερα για ποιόν; για μένα ή για την ακροαματικότητα του καναλιού;
- Ψέματα εφαρμογής: "Όλοι είναι ίσοι ενώπιον του νόμου". Θεωρητικά, ναι. Αν φτάσουν ενώπιον του νόμου. Και τότε, βλέπουμε.
- Ψέματα ανευθυνότητας: "Το κράτος φταίει για όλα". Ναι, εσύ δε συμμετέχεις στο πρόβλημα, απλά είσαι εδώ για να απολαμβάνεις.
- Ψέματα τεμπελιάς: "Με πληρώνουν λίγο και γι αυτό δεν δουλεύω". Ναι, σκίζεσαι 4 ώρες την ημέρα σε ένα γραφείο, αξίζεις περισσότερα από 1200 ευρώ.
- Ψέματα υπεραπλούστευσης: "700 ευρώ είναι αρκετά για να επιβιώσει ένας ανειδίκευτος, ανύπαντρος νέος". Απλά για να επιβιώσει ναι, ειδικά αν δουλεύει 12ωρο, οπότε δεν του μένει και πολύς χρόνος για κάτι άλλο πέρα από ύπνο, φαγητό (λίγο) και πάλι δουλειά.
- Ψέματα λάθους: "12 επί 7,28 = 99,36". Αντί για το 7 πάτησα το 8 στο κομπιουτεράκι, έκανα λάθος, δεν το έκανα επίτηδες.
- Ψέματα ανικανότητας: "12 διά 2 = 5". Αν κάποιος δεν μπορεί να χωρίσει δύο γαϊδουριών άχυρο, τότε όποιος δέχεται το λάθος άχυρο ως δίκαιη μοιρασιά είναι γαϊδούρι, βόδι, ή κότα;
- Ψέματα προσδοκίας: "Έχει έρθει 10 φορές συνεχόμενο μαύρο, τώρα θα έρθει σίγουρα κόκκινο". Το ίδιο θα πεις και μετά από 11 συνεχόμενα μαύρα, αν σου έχει μείνει άλλη μάρκα για να ξαναπαίξεις.
- Ψέματα πίστης: "Όλα θα πάνε καλά". Ελπίζω δηλαδή και εύχομαι.
- Ψέματα απολύτου: "Δεν θα σε ξεχάσω ποτέ". Αλλά θα σε θυμάμαι σπάνια και για λίγο.
- Ψέματα αστρικά: "Ο Ταύρος δεν ταιριάζει με Ιχθύ". Ούτε το αρνί με σκορπιό αλλά μπορούμε πάντα να το φάμε με πατάτες ή σαλάτα.
- Ψέματα πιθανότητας: "Την επόμενη Κυριακή ο καιρός θα είναι αίθριος με σχετική νηνεμία". Βασικά το μετεωρολογικό μοντέλο λέει ότι μπορεί να βρέχει και να φυσάει με πιθανότητα 45%, αλλά μια και είναι Πάσχα ας πούμε την αισιόδοξη άποψη στον κόσμο που θέλει να σουβλίσει και ας ελπίσουμε ότι θα το πετύχουμε.
- Ψέματα σαφήνειας: "Θα σου επιστρέψω τα χρήματα τα Χριστούγεννα". Όχι τα επόμενα, του 2020. Ίσως.
- Ψέματα ουσίας: "Σαν επιβράβευση της απόδοσής σου, φέτος πήρες 5-πλάσια αύξηση από πέρυσι". Πέρυσι είχα πάρει 0,2% για στρογγυλοποίηση, από τα 798,40 στα 800 ευρώ.
- Ψέματα προοπτικής: "Δεν έσπασα εγώ το ποτήρι". Ναι παιδί μου, έχεις δίκιο, το πάτωμα το έσπασε όταν έπεσε πάνω του.
- Ψέματα αντίληψης: "Αν σε ένα δέντρο βρίσκονται 18 σπουργίτια και πυροβολήσω το ένα, θα μείνουν 17". Φυσικά όχι, δεν θα μείνει κανένα, θα φύγουν όλα τρομαγμένα (ελπίζω να είσαι και άσχετος στο σημάδι και να γλιτώσουν και τα 18).
- Ψέματα μάρκετινγκ: "Σε αγώνα δρόμου μεταξύ του Κώστα και του Γιώργου, ο Κώστας τερμάτισε δεύτερος ενώ ο Γιώργος μόλις προτελευταίος". Μπράβο Κώστα.
Οι κατηγορίες είναι φυσικά αυθαίρετες, διαπλεκόμενες και αχανείς. Μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι πολλή ώρα, να βρούμε πολλά ψέματα, άλλα γυμνά κι άλλα μεταμφιεσμένα σε λάθη, άλλα αθώα κι άλλα φορτισμένα με πονηρές προθέσεις, άλλοτε προκλητικά κι άλλοτε νομότυπα. Κάποια από αυτά, λέγονται από συγκεκριμένα άτομα, κάποια τα λένε (ή τα πιστεύουν) ομάδες ολόκληρες. Η ουσία είναι ότι η κοινωνία μας ισορροπεί ανάμεσα στην αλήθεια και το ψέμα, ή ίσως, κινείται χάρη στη διαφορά δυναμικού ανάμεσα στα δύο αυτά άκρα, πατώντας πάνω σε παραδοχές.
Είμαστε οργανωμένοι σαν κοινωνία, κυρίως από φόβο, από την ανάγκη της προστασίας από οτιδήποτε μεγαλύτερο, αγριότερο, δυνατότερο, είτε αυτό είναι κάποια δύναμη της φύσης, είτε κάποιο άγριο ζώο είτε κάποιος άλλος (άγριος) άνθρωπος. Μακριά από νόμους και κανόνες, όποιος είναι δυνατότερος παίρνει αυτό που θέλει, σκοτώνει, κυριαρχεί. Μέχρι να βρεθεί σε στιγμή αδυναμίας και να πέσει θύμα του επόμενου δυνατότερου. Ενώ σε μια οργανωμένη κοινωνία, είμαστε προστατευμένοι από τις δυνάμεις της φύσης και τα άγρια ζώα, υπάρχουν φραγμοί, νόμοι, ο αδύναμος προστατεύεται, έχει ελπίδα. Είμαστε όλοι ασφαλείς. Αλήθεια.
Θα συμφωνούν σίγουρα και τα πεινασμένα παιδιά του κόσμου, οι ακρωτηριασμένοι από τις νάρκες, οι άστεγοι, οι απελπισμένοι, οι καταπλακωμένοι από τους σεισμούς, ο 15χρονος που πήρε στα χέρια του τη βόμβα στα Πατήσια, τα θύματα στο Μετρό της Μόσχας, κι άλλοι πολλοί που χάρη στον πολιτισμό μας δεν κινδυνεύουν από το κρύο, τους κακούς λύκους και τις πολεμοχαρείς φυλές.
Ναι, είμαστε ασφαλείς, αλλά όχι εντελώς. Ναι, δεν κινδυνεύουμε (κατά κανόνα) από τον πιο δυνατό, τριχωτό και άγριο βάρβαρο (εκείνος κινδυνεύει άραγε;), το χρήμα και τα όπλα είναι αρκετά ελαφριά και για τους κοντούς και αδύναμους. Ναι, υπάρχει παιδεία για όλους, αλλά πόσοι εκπαιδεύονται πραγματικά; Ναι, η ιατρική κάνει θαύματα, αλλά έχεις να τα πληρώσεις; Ναι, ο καθένας έχει ευκαιρίες, απλά κάποιοι δεν προλαβαίνουν. Αλήθεια ή ψέματα;
Δεν θα πάψω να βλέπω και να τονίζω τα επιτεύγματα του πολιτισμού, όπως έλεγα και πριν μερικές βδομάδες που σας μίλησα για τον Λεονάρντο. Η επιστήμη και η τέχνη είναι δύο βασικοί λόγοι που με κάνουν να περιμένω την επόμενη μέρα. Απλά, σήμερα νιώθω την ανάγκη να πω ότι όλα αυτά τα ωραία, κουβαλάνε μαζί τους και πολύ πόνο, όχι μόνο χαμόγελα. Κάθε χαρά μας έχει μεγάλο τίμημα και δεν πρέπει να το ξεχνάμε.
Μην ανησυχείτε όμως. Μπορεί όλες αυτές οι σκέψεις μου να δημιουργήθηκαν την πρωταπριλιά, αλλά εσείς σίγουρα θα τα διαβάσετε τις επόμενες μέρες και έτσι είστε ασφαλείς. Μπορώ να σας πω την αλήθεια: Λέω ψέματα.
Χρόνια πολλά!
ΥΓ. Για όσους απόρησαν, το κείμενο της προηγούμενης εβδομάδας έπεσε θύμα δολιοφθοράς από την οργάνωση "17 χρόνια στο χώμα", με σύμβολο το τζίτζικα, παρακλάδι της γνωστής πλέον οργάνωσης του 7, η οποία κατάφερε να σαμποτάρει το motherboard του υπολογιστή μου. Στην προκήρυξη που άφησε μέσα στο κουτί, απειλεί με χειρότερα αν συνεχίσω να αποκαλύπτω τη σημασία των αριθμών στη ζωή μας. Θα πρέπει να το σκεφτώ.
Σχόλια