Smartphones

Apple iPhone 3G, Samsung Omnia, HTC Touch Diamond και Touch Pro, Sony Ericsson Xperia, HP iPaq 914c, Palm Treo Pro, T-Mobile G1 και πλέον Nokia 5800. Οι φορητές συσκευές ψηφιακής ψυχαγωγίας (ή επαγγελματικά ψηφιακά εργαλείας ανάλογα με την περίπτωση) που είναι και κινητά τηλέφωνα, ή -αν το προτιμάτε ανάποδα- τα κινητά τηλέφωνα που δίνουν έμφαση στο κομμάτι της ψηφιακής ψυχαγωγίας, πληθαίνουν επικίνδυνα και η αγορά των smartphones ή των smart handhelds (σ.σ. οι κατασκευαστές αποκαλούν τις συγκεκριμένες συσκευές ανάλογα με την πλευρά (PC ή κινητή τηλεφωνία βρίσκονται) που βρίσκονται) αναπτύσσεται με εξαιρετικά γρήγορους ρυθμούς. Μία αγορά, η οποία, για πολλές εταιρείες, έχει δύο υποκατηγορίες: η πρώτη αφορά συσκευές που δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στην ψυχαγωγία και η δεύτερη με συσκευές που χαρακτηρίζονται περισσότερο “επαγγελματικές”. Μόνο που οι περισσότεροι “επαγγελματίες” χρήστες (οι περίφημοι business users) θέλουν να ακούν και μουσική από το κινητό τους ή να παρακολουθούν και μία ταινία στη φορητή συσκευή τους. Τα όρια είναι πολύ δυσδιάκριτα και είναι κάτι που αρχίζουν να λαμβάνουν οι υπόψεις τους οι κατασκευαστές των smartphones.

Εξυπνο μέλλον
Η επικρατούσα άποψη αυτή τη στιγμή είναι στο όχι πολύ μακρινό μέλλον δεν θα υπάρχει κινητό τηλέφωνο που δεν θα διαθέτει δυνατοτητες αναπαραγωγής πολυμέσων. Η ίδια θεωρία εκτιμά ότι το μέλλον των MP3 players -και ενδεχομένως των “βασικών” ψηφιακών φωτογραφικών μηχανών είναι εξαιρετικά αβέβαιο. Ουσιαστικά, η άποψη είναι ότι οι καταναλωτές είναι διατεθειμένοι να έχουν μαζί τους μέχρι δύο φορητές συσκευές. Από την άλλη, υπάρχει και η άποψη ότι οι καταναλωτές θέλουν την καλύτερη ποιότητα και είναι διατεθειμένοι να έχουν μαζί τους περισσότερες συσκευές. Το μέλλον θα δείξει τι γίνεται, όμως, το βέβαιο είναι τα smartphones παρουσιάζουν ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης και αυτό που ανεβαίνει παράλληλα, είναι το ενδιαφέρον των καταναλωτών για πρόσβαση σε υπηρεσίες του Διαδικτύου -και δεν αναφερόμαστε σε απλό web  σερφάρισμα- από το κινητό τηλέφωνο τους, εκμεταλλευόμενοι είτε το WiFi είτε τα δίκτυα τεχνολογίας HSPA των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Nokia, το 35% των επισκέψεων στο Nokia Music Store στις 11 χώρες που είναι διαθέσιμο έγινε τον τελευταίο χρόνο από φορητή συσκευή, ενώ ακόμη όπως το ένα τρίτο των downloads. Το νούμερο μοιάζει εντυπωσιακό σε σχέση με την απογοητευτική -για όσους προωθουσαν το mobile Internet- κατάσταση πριν από 2 χρόνια. Όμως, η έλευση τεχνολογιών (HSPA) που προσφέρουν αρκετά ικανοποιητικές ταχύτητες σε συνδυασμό με την πτώση των χρεώσεων, είχε ως αποτέλεσμα το  mobile Internet να προσφέρει μία καλή εμπειρία και επιπλέον να μην κοστίζει και υπερβολικά.

MID
Από τη στιγμή που υπάρχουν οι υποδομές, οι εταιρείες κινητής συνειδητοποίησαν ότι χάνουν μία καλή νέα πηγή εσόδων, ήταν βέβαιο ότι οι κατασκευαστές των συσκευών θα άρχισαν να βελτιώνουν τα προϊόντα τους στο συγκεκριμένο χώρο. Αν και smartphones κυκλοφορούν εδώ και αρκετά χρόνια, πλέον η σημασία που τους δίνεται είναι πολύ μεγαλύτερη απ' όλους τους κατασκευαστές. Και ακόμη, η έμφαση είναι σε συσκευές που εκμεταλλεύονται κατά πολύ αφενός την αφή (σ.σ. ακόμη και πριν την έλευση του iPhone είχε αρχίσει να διαφαίνεται η συγκεκριμένη τάση, κυρίως, λόγω, των Windows Mobile συσκευών) όσο και στον τομέα της πρόσβασης στο Διαδίκτυο μέσω κινητών τηλεφώνων αυτής της κατηγορίας. Μάλιστα, το mobile Internet έχει αρχίσει να γίνεται τόσο σημαντικό ώστε η Intel, αλλά και κατασκευαστές όπως η Acer, να έχουν ξεκινήσει να αναφέρονται σε μία νέα κατηγορία συσκευών, τις αποκαλούμενες και MID (Mobile Internet Devices). Οι εν λόγω συσκευές χωρίζονται σε δύο υποκατατηγορίες, οι οποίες –και οι δύο- παρουσιάζουν εξαιρετικά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και δεν αποκλείεται να εξελιχθούν στο next big thing για την αγορά των καταναλωτικών ηλεκτρονικών προϊόντων (consumer electronics) και της πληροφορικής: η πρώτη υποκατηγορία είναι οι συσκευές που για να τις χρησιμοποιήσεις χρειάζεσαι και τα δύο χέρια σου (2-hand) και εκεί ανήκουν τα netbooks, τα οποία εξελίσσονται σε έναν από τους πλέον hot τομείς της παγκόσμιας αγοράς. Η δεύτερη υποκατηγορία είναι οι συσκευές που χρησιμοποιείς το ένα χέρι (1-hand) για να τις λειτουργήσεις και εκεί ανήκουν ουσιαστικά όλα τα smartphones.

Ουκ ολίγοι οι ενδιαφερόμενοι
Η υποκατηγορία των 1-hand MID δεν είναι καινούρια, όμως. Ουσιαστικά, δημιουργήθηκε όταν η Microsoft αποφάσισε ότι πρέπει να εισέλθει στην αγορά των φορητών συσκευών που λειτουργούν και ως κινητά. Τα Windows Mobile δεν είχαν την απήχηση που θα ήθελε ο κολοσσός από το Ρέντμοντ και παρά τις προσπάθειες που γίνονται, η κυριαρχία του Symbian OS που χρησιμοποιεί η Nokia σε όλα τα δικά της smartphones είναι αδιαμφισβήτητη. Την αγορά προσπαθεί να ταράξει, βέβαια, η Apple, όμως, οι Φινλανδοί συνεχίζουν να έχουν το πάνω χέρι, τουλάχιστον με βάση τον αριθμό τεμαχίων smartphones που πωλούνται. Ο Στιβ Τζομπς και η ομάδα του, βέβαια, παίζουν το χαρτί της οθόνης αφής και έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν ένα εντυπωσιακό hype γύρω από το iPhone, είτε στην 2G είτε στην 3G έκδοση του.
Στο «παιχνίδι» των οθονών αφής, όμως, η Apple δεν παίζει μόνη της. Η Samsung παρουσίασε πρόσφατα το Omnia, το οποίο βασίζεται στα Windows Mobile 6.1 και είναι αρκετά όμορφο από σχεδιαστικής πλευράς (σ.σ. το design παίζει πρωτεύοντα ρόλο στο χώρο των φορητών συσκευών είτε αρέσει σε κάποιους είτε όχι) και είναι και πλήρες από πλευράς δυνατοτήτων και χαρακτηριστικών. Η Samsung έχει, βέβαια, αρκετές ακόμη συσκευές με οθόνη αφής (π.χ. F480), όμως, το Omnia είναι το δυνατό χαρτί της.
Αρκετές συσκευές που απευθύνονται στη συγκεκριμένη αγορά έχει και η LG, καθώς η εμπορική επιτυχία του Viewty έδωσε αρκετούς πόντους στην κορεατική εταιρεία που συνεχίζει να παρουσιάζει μοντέλα που βασίζονται περίπου στην ίδια πλατφόρμα και ακολουθούν την ίδια φιλοσοφία. Μία διαφορά τόσο της Samsung όσο και της LG σε σχέση με τους υπόλοιπους «παίκτες» είναι η έμφαση που δίνουν στα multimedia χαρακτηριστικά των συσκευών τους και δεν είναι τυχαίο ότι στα κορυφαία μοντέλα του οι ενσωματωμένες κάμερες έχουν ανάλυση που φθάνει ακόμη και στα 8 megapixels.
Από τις εταιρείες που δεν έδωσαν μεγάλη έμφαση στο κομμάτι των smartphones, παρά το ότι οι multimedia συσκευές είναι εκείνες που την «έσωσαν», είναι η Sony Ericsson. Η σειρά P δεν έχει ανανεωθεί εδώ και ένα χρόνο, τα μενού αφής είναι ένας χώρος που η εταιρεία απλώς κάνει δοκιμές και μόνο το Xperia μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα όταν κυκλοφορήσει προς τα τέλη του 2008, αν και έχει ανακοινωθεί από τον περασμένο Φεβρουάριο! Μία ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια: το πρώτο μοντέλο Xperia κατασκευάζεται από την HTC, την ταϊβανέζικη εταιρεία που έχει καταφέρει να εδραιωθεί για τα καλά στην αγορά των smartphones και με συσκευές όπως το Touch Diamond να θεωρείται ότι είναι από τους βασικούς «παίκτες» και να κερδίζει τις εντυπώσεις.
Πάντως, στη συγκεκριμένη αγορά προσπαθούν να εισέλθουν και άλλοι κατασκευαστές που προέρχονται από την αγορά του PC, όπως, για παράδειγμα, η HP που επανέρχεται με μοντέλα όπως το iPaq 614 και το iPaq 914. Αν θα τα καταφέρει η αμερικανική εταιρεία, που είχε προσπαθήσει και στο παρελθόν, χωρίς, όμως, ιδιαίτερη επιτυχία, είναι κάτι που μένει να το δούμε. Όπως και οι προσπάθειες που έχουν ξεκινήσει εταιρείες όπως η Asus, η Gigabyte αλλά και η Acer (μέσω της εξαγοράς της ΕΤΕΝ) που θα επιδιώξουν να πετύχουν ότι και η HTC. Το ίδιο μονοπάτι επιδιώκει να ακολουθήσει και η i-mate, που έχει μία πληθώρα μοντέλων, αλλά και η αμερικανική Palm. Η τελευταία ήταν η εταιρεία που έφερε τα PDA στην παγκόσμια αγορά, πέρασε μία κρίση και τώρα δείχνει να ανεβαίνει με μοντέλα όπως το Centro και το Treo Pro που έχουν όλα τα εχέγγυα να αποσπάσουν μερίδια αγοράς.

Η περίπτωση της Nokia
Όμως, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η εταιρεία που όλοι παρακολουθούν με ιδιαίτερη προσοχή είναι η Nokia, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής κινητών τηλεφώνων παγκοσμίως με τεράστια διαφορά από τον δεύτερο. Η φινλανδική εταιρεία κυριαρχεί μεν στα smartphones, όμως, στο κομμάτι των συσκευών αφής, είχε καθυστερήσει με αποτέλεσμα αρκετοί αναλυτές να ανησυχούν ότι θα χάσει αυτή τη νέα τάση, όπως την «πάτησε» με τις αναδιπλούμενες (clamshell) συσκευές. Οι Φινλανδοί αποφάσισαν, όμως, να απαντήσουν στην πληθώρα των συσκευών με οθόνη αφής που έχουν κάνει την εμφάνιση τους στην παγκόσμια αγορά. Και στις αρχές Οκτωβρίου παρουσίασαν το 5800, το πρώτο κινητό τηλέφωνο τους με οθόνη αφής.
Το αξιοσημείωτο είναι ότι οι Φινλανδοί προτίμησαν να εκπλήξουν τους πάντες. αντί να παρουσιάσουν μα συσκευή πλήρης χαρακτηριστικών που να απευθύνεται στα υψηλότερα στρώματα της αγοράς και να κοστίζει πάνω από 500 ευρώ, έριξαν τον πήχυ και το 5800 έχει προτεινόμενη λιανική τιμή 279 ευρώ (χωρίς φόρους και χωρίς επιδότηση). Ο στόχος της Nokia είναι να κυριαρχήσει στα μεσαία στρώματα της αγοράς με μία συσκευή που είναι περισσότερο προσιτή από τα ανταγωνιστικά μοντέλα και κυρίως το iPhone της Apple. Στην Ελλάδα, πάντως, θα πρέπει να περιμένουμε μέχρι το α' τρίμηνο του 2009, καθώς μέσα στο 2008 θα μπορέσουν να το αγοράσουν καταναλωτές σε χώρες όπως η Ρωσία, η Ινδία, η Σιγκαπούρη και ενδεχομένως και η Ισπανία.
Το 5800, το οποίο λειτουργεί, φυσικά, και ως κινητό τηλέφωνο, έχει μακρόστενο σχήμα και μία εντυπωσιακής ποιότητα οθόνη 3,2 ιντσών, λειτουργεί σε δίκτυα 3G και WiFi, ενώ στο πακέτο περιλαμβάνεται και μία κάρτα μνήμης 8 GB. Το μενού αφής είναι αρκετά εύχρηστο, ενώ στα μειονεκτήματα περιλαμβάνεται το γεγονός ότι η κάμερα έχει ανάλυση μόλις 3,2 megapixels (αν και ο φακός έρχεται από την Carl Zeiss), όμως, όπως προαναφέραμε, ο στόχος ήταν μία προσιτή σε κόστος απόκτησης συσκευή. Άλλωστε, ετοιμάζονται ήδη και άλλες συσκευές που θα χρησιμοποιούν το νέο μενού αφής, καθώς το 5800 αποτελεί ουσιαστικά το πρώτο δείγμα μίας νέας σειράς μοντέλων του φινλανδικού κολοσσού.

Οι επόμενες κινήσεις
Όμως, το παιχνίδι δεν παίζεται πλέον μόνο στο κομμάτι των συσκευών. Αλλά στον συνδυασμό των συσκευών με υπηρεσίες που είναι online. Η Apple πήρε το επιτυχημένο μοντέλο του iTunes στο χώρο της ψηφιακής μουσικής και το επέκτεινε σε εκείνον της κινητής τηλεφωνίας. Και τον ίδιο δρόμο θέλουν να ακολουθήσουν και αρκετοί από τους υπόλοιπους κατασκευαστές. Η Nokia έχει παρουσιάσει εδώ και αρκετούς μήνες το Ovi.com, το οποίο δεν είναι τίποτα άλλο από ένα πακέτο online υπηρεσιών, στις οποίες περιλαμβάνονται τα πάντα. Οι Φινλανδοί διαθέτουν μάλιστα και το δικό τους online μουσικό κατάστημα, το Nokia Music Store που λειτουργεί μεν προς το παρόν σε μόλις 11 χώρες, μέσα στο 2009, όμως, θα κάνει την εμφάνιση του και στον υπόλοιπο κόσμο συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Αντίστοιχα, η Sony Ericsson έχει το PlayNow!, η Samsung ετοιμάζει ένα αντίστοιχο δικό της πακέτο υπηρεσιών και γενικότερα η τάση είναι προς έναν συνδυασμό hardware και software. Το ερώτημα είναι ποια θα είναι η αντίδραση των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας που βλέπουν τους χρήστες να γίνονται πελάτες των κατασκευαστών κινητών τηλεφώνων και όχι δικοί τους. Άλλωστε, σε λίγο το μόνο που θα χρειάζονται είναι μία σύνδεση με απεριόριστη πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Και με δεδομένη την ύπαρξη της φορητότητας, η αλλαγή παρόχου είναι πλέον κάτι πολύ εύκολο. Οι πάροχοι κινδυνεύουν να μετατραπούν σε απλούς διακινητές δεδομένων (bitpipers) και αυτό είναι σίγουρα κάτι που δεν τους αρέσει καθόλου.