Την προηγούμενη Τετάρτη, το “Wired” δημοσίευσε ένα κείμενο με θέμα μια συζήτηση που αυτόν τον καιρό έχει φουντώσει στην Ιαπωνία: η Αρχή Γεωχωρικών Πληροφοριών της χώρας, προτείνει μια σειρά αλλαγών για τη σήμανση στους χάρτες που θα κυκλοφορούν με στόχο την καλύτερη κατανόηση ορισμένων συμβόλων από τους ξένους επισκέπτες –το θέμα πήρε διαστάσεις και στα social media καθώς ένα από τα υπό αντικατάσταση σύμβολα είναι η σβάστικα την οποία οι Ιάπωνες χρησιμοποιούν ως σύμβολο για τους βουδιστικούς ναούς και την οποία ορισμένοι τουρίστες μπερδεύουν με το ναζιστικό σύμβολο.
Όπως και να 'χει, εντοπίζοντας ένα λάθος στο άρθρο, υπέβαλα ένα σχόλιο μέσω του συστήματος Disqus και με έκπληξή μου είδα ότι το σχόλιο μπλοκαρίστηκε σαν πιθανό σπαμ. Ζήτησα από το Disqus να το αποχαρακτηρίσει, μου ήρθε μια αυτόματη απάντηση “Ευχαριστούμε, θα το κοιτάξουμε” και μετά από δύο μέρες το σχόλιο μπήκε σε κατάσταση “pending” όπου και παραμένει τέσσερις μέρες μετά. Από περιέργεια, όταν το πρώτο σχόλιο έγινε “pending”, έκανα ένα ακόμα, το οποίο έτυχε της ίδιας μοίρας. Για την ιστορία, και τα δύο σχόλια ήταν ολιγόλογα και με πολύ προσεγμένη γλώσσα –επίσης, το πρόβλημα δεν ήταν στο περιεχόμενό τους καθώς το λάθος που επεσήμανα εγώ το επεσήμαναν κι άλλοι και τα δικά τους σχόλια δημοσιεύτηκαν κανονικά.
Ψάχνοντας στα αρχεία βοήθειας του Disqus, συνειδητοποίησα ότι το πρόβλημα βρισκόταν στο ότι τα σχόλιά μου περιείχαν URL: το πρώτο δύο και το δεύτερο μία και όπως φαίνεται, οι ιθύνοντες νόες του συστήματος, θεωρούν ότι όταν ένα σχόλιο περιέχει κάποιο λινκ, δεν μπορεί παρά να είναι σπαμ –ότι στο περιβάλλον του Δικτύου, ο συνηθέστερος τρόπος τεκμηρίωσης μιας άποψης είναι μια παραπομπή (και εν προκειμένω σε sites υπεράνω υποψίας όπως της Wikipedia και μιας κρατικής αρχής) μάλλον δεν πέρασε από τον νου τους. Ή αν πέρασε, θεώρησαν πιθανότατα ότι τα αυτόματα εργαλεία φιλτραρίσματος επαρκούν για να χωρίσουν την ήρα από το σιτάρι –και βέβαια έκαναν λάθος.
Είμαι σίγουρος ότι η περίπτωσή μου δεν είναι μοναδική. Είναι όμως, νομίζω, ενδεικτική του ευρύτερου προβλήματος της ολοένα και πιο διευρυμένης χρήσης τεχνητής νοημοσύνης: από όποια σκοπιά και να το δει κανείς, όταν πρόκειται για interaction με ανθρώπους, τα περισσότερα bot ακόμα πάσχουν πολύ σε επίπεδο αποτελεσματικότητας –και σίγουρα δε βοηθάει την... ανάπτυξή τους μια οδηγία τόσο γενική όπως το “όποτε βλέπεις μια URL, χαρακτήρισέ τη σπαμ”. Αν ακόμα κι αυτή η Google, η οποία αναμφίβολα έχει πολλαπλάσιες δυνατότητες από τη Disqus, δεν έχει καταφέρει να βελτιώσει το σύστημα αυτόματου φιλτραρίσματος των μηνυμάτων του Gmail πέρα από κάποιο σημείο, μάλλον θα πρέπει να συμφιλιωθούμε με την ιδέα ότι παραμένουμε ασφαλείς από τις μηχανές, ό,τι κι αν λένε ο Ίλον Μασκ ή ο Στίβεν Χόκινγκ.
Σχόλια