Έγραφα πριν από δύο εβδομάδες σχετικά με την εξουσία που παραχωρούμε καθημερινά στις μεγάλες εταιρείες του χώρου της τεχνολογίας και σχετικά με την ενδεχόμενη κατάχρηση της εξουσίας αυτής εκ μέρους τους –το παράδειγμά μου ήταν η Facebook όμως το θέμα δεν περιορίζεται σ' αυτή. Και δύο εβδομάδες μετά, επανέρχομαι στο θέμα, χρησιμοποιώντας συμπτωματικά και πάλι την Facebook, αυτή τη φορά εξαιτίας ενός προβλήματος με το WhatsApp στη Βραζιλία και της αντίδρασης του επικεφαλής του Μένλο Παρκ μέσω του επίσημου λογαριασμού του.
Σύμφωνα με το Reuters το WhatsApp έχει βρεθεί στο στόχαστρο των βραζιλιάνικων αρχών δύο φορές από την αρχή του χρόνου. Και στις δύο περιπτώσεις, κάποιος δικαστής ζήτησε πρόσβαση σε προσωπικά στοιχεία και μηνύματα, η εταιρεία αρνήθηκε επικαλούμενη τεχνικές αδυναμίες και ο δικαστής επέβαλλε πλήρες μπλοκάρισμα της υπηρεσίας για 48-72 ώρες.
Ως εδώ το πράγμα παραμένει εντός του πλαισίου των τοπικών ειδήσεων με αμφίβολο διεθνές ενδιαφέρον. Αυτό που κάνει τα πράγματα διαφορετικά είναι το σχετικό ποστ του Μαρκ Ζάκερμπεργκ μετά την άρση της απαγόρευσης –η οποία παρεμπιπτόντως έγινε μέσω προσφυγής σε εφετείο όπως, υποθέτω, ορίζει το νομικό σύστημα της Βραζιλίας. Στο ποστ του, ο κ. Ζάκερμπεργκ προτρέπει τους βραζιλιάνους χρήστες να εμπλακούν ενεργά προκειμένου τέτοιες απαγορεύσεις να μη συμβούν ξανά καθώς “η ιδέα ότι οι πολίτες μπορεί να στερηθούν την ελευθερία να επικοινωνούν όπως θέλουν είναι τρομακτική για μια δημοκρατία”.
Δε χρειάζεται να είναι κανείς τρομερά κυνικός για να μπει στον πειρασμό να σκεφτεί ότι οι ευαισθησίες του κ. Ζάκερμπεργκ θα μπορούσαν να απεικονιστούν σε φύλλα εργασίας και σε διαγράμματα αύξησης/μείωσης των χρηστών της πολύ δημοφιλούς υπηρεσίας μηνυμάτων σε μια χώρα με πληθυσμό 200 εκατομμυρίων και με πολύ ακριβές τηλεπικοινωνιακές χρεώσεις. Βεβαίως ο άνθρωπος θέλει να υπερασπιστεί τις υπηρεσίες της εταιρείας του –και κανείς δεν μπορεί να του στερήσει το δικαίωμα αυτό. Όμως κάθε εμπλοκή μιας εταιρείας τεχνολογίας με τον νόμο δε συνιστά κατ' ανάγκη και κατάφωρη παραβίαση του δικαιώματος στην επικοινωνία. Και μια προτροπή σε διαμαρτυρία μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί σαν εμπλοκή στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας.
Βεβαίως δεν πιστεύει κανείς ότι η Βραζιλία θα διακόψει τις διπλωματικές της σχέσεις με τις ΗΠΑ επειδή ένας επιχειρηματίας, όσο ισχυρός και αν είναι αυτός, είπε μια κουβέντα παραπάνω στο Δίκτυο. Αναρωτιέμαι, ωστόσο, τι θα συμβεί αν π.χ 10.000 χρήστες πάρουν στα σοβαρά την προτροπή του κ. Ζάκερμπεργκ, συμμετάσχουν σε κάποια κίνηση διαμαρτυρίας και το πράγμα οδηγήσει σε επεισόδια; Ή τι θα συμβεί αν μετά από μια σειρά παρόμοιων μπλοκαρισμάτων, ο κ. Ζάκερμπεργκ αποφασίσει να διακόψει την παροχή του WhatsApp στη Βραζιλία προκειμένου να χρησιμοποιήσει την αγανάκτηση των εκατομμυρίων χρηστών της σαν μοχλό πίεσης απέναντι στην κυβέρνηση; Αυτά τα ερωτήματα, και αρκετά ακόμα δίνουν, πιστεύω, μια αφορμή για σκέψη σχετικά με το μέλλον των κοινωνιών μας και του ρόλου που παίζουν σ' αυτό οι εταιρείες της αγοράς μας.
Σχόλια