Πριν από ακριβώς δύο μήνες, είχα γράψει ένα κείμενο με τίτλο “Στιγμιότυπα” το οποίο διαπραγματευόταν τη δύναμη που έχουν ορισμένες ειδησεογραφικές φωτογραφίες και έθετε το ερώτημα αν αυτό είναι κάτι που θα αλλάξει στις εποχές που έρχονται. Μεταξύ των φωτογραφιών που είχα χρησιμοποιήσει ήταν αυτή του Νικ Ουτ με τα παιδιά που τρέχουν τρομαγμένα μετά από ένα χτύπημα με βόμβα ναπάλμ στο Βιετνάμ –τα παιδιά του “Deasy”, όπως θα έκανε οποιοσδήποτε με έστω και την ελάχιστη δημοσιογραφική αίσθηση, αντί να αρκεστούν στο λινκ, έβαλαν στο άρθρο την ίδια τη φωτογραφία καθώς και μερικές ακόμα.
Την εβδομάδα που πέρασε, η αδυναμία της Facebook να αντιληφθεί τη σημασία που έχει μια ειδησεογραφική φωτογραφία αποκαλύφθηκε με αφορμή ακριβώς την ίδια εικόνα: ο αρχισυντάκτης της νορβηγικής εφημερίδας “Aftenposten”, ανέβασε την εικόνα στη σελίδα της στο Μεγάλο Μπλε Δίκτυο στο πλαίσιο μιας συζήτησης παρόμοιας με αυτή του δικού άρθρου (“φωτογραφίες που άλλαξαν τη μορφή του πολέμου”). Και οι moderators του Facebook, διέγραψαν το ποστ του και, κατά ορισμένες εκδοχές, έκαναν suspend και τον λογαριασμό του επειδή η φωτογραφία παραβίαζε τους κανόνες του site περί γυμνού και περί παιδικής πορνογραφίας.
Το θέμα βεβαίως δε σταμάτησε εκεί: ο δημοσιογράφος το έκανε πρωτοσέλιδο στην εφημερίδα του με τη μορφή ανοιχτής επιστολής προς τον Μαρκ Ζάκερμπεργκ, η πρωθυπουργός της Νορβηγίας προσπάθησε να υποστηρίξει τον δημοσιογράφο και δημοσίευσε κι αυτή τη φωτογραφία στη δική της σελίδα (από όπου επίσης διαγράφηκε), ο θόρυβος πολλαπλασιάστηκε και τελικά η Facebook έκανε πίσω, και δια στόματος Τζάστιν Οσόφσκι, αντιπροέδρου για θέματα συνεργασιών με τα ΜΜΕ παραδέχτηκε το λάθος της και άφησε τη φωτογραφία να κυκλοφορήσει.
Η ιστορία παραμένει, ωστόσο, ενοχλητική σε τουλάχιστον δύο επίπεδα: αφενός είναι να απορεί κανείς πώς κανένας από τη συντακτική ομάδα της Facebook (και η ομάδα αυτή υπάρχει -βλ. και όλη τη συζήτηση με τα “Trending Topics”) δε γνώριζε την αξία της συγκεκριμένης εικόνας η οποία, πέρα από το γεγονός ότι έγινε σύμβολο όλου του πολέμου στο Βιετνάμ, έχει βραβευτεί και με βραβείο Πούλιτζερ. Και αφετέρου, επειδή θέτει το θέμα ότι κάτι τόσο σημαντικό μπορεί να σβηστεί από τη συλλογική συνείδηση 1,7 δις ανθρώπων επειδή κάποιος δεν μπορεί να ξεχωρίσει τι είναι πορνογραφία και τι δεν είναι.
Προφανώς κανείς δεν υποστηρίζει ότι η Facebook πρέπει να χαλαρώσει τους κανόνες της σχετικά με την παιδική πορνογραφία! Στο μέτρο που η εταιρεία μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπιση ενός τέτοιου νοσηρού φαινομένου/κοινωνικού προβλήματος, θα πρέπει να έχει κάθε ελευθερία να το κάνει. Από την άλλη, δεν μπορεί το κριτήριο ελέγχου του περιεχομένου να είναι της λογικής: η γάτα έχει τέσσερα πόδια, το τραπέζι έχει τέσσερα πόδια άρα η γάτα είναι τραπέζι. Συχνά καταφερόμαστε εναντίον των διαβόητων αλγορίθμων που χρησιμοποιεί η Facebook και οι άλλες εταιρείες της αγοράς επειδή δε διαθέτουν τη νοημοσύνη που απαιτείται προκειμένου να πάρουν αποφάσεις –αν ο αντίλογος είναι οι αποφάσεις να παίρνονται από ανθρώπους με μικρότερη νοημοσύνη και από αυτή του αλγορίθμου τότε μάλλον πρέπει να επανεξετάσουμε (και εμείς, και οι εταιρείες) τις προτεραιότητές μας...
Σχόλια