“Ο Ομπάμα καταγγέλει το πρόβλημα των ψευδών ειδήσεων του Facebook” λέει ένα σημερινό άρθρο του “Gizmodo” ενσωματώνοντας μάλιστα και το σχετικό βίντεο στο οποίο ο πρόεδρος των ΗΠΑ, μιλώντας στο Αν Άρμπορ του Μίσιγκαν λέει ότι στις εκλογές αυτές κυκλοφόρησαν πολλές ανοησίες τις οποίες ο κόσμος πιστεύει αρκεί να δημοσιεύονται στο Facebook και στα άλλα social media. Και ο συντάκτης του άρθρου, αμέσως μετά τη δήλωση του προέδρου, επιβεβαιώνει ότι το Μεγάλο Μπλε Δίκτυο έχει ένα πρόβλημα με τις ψευδείς ειδήσεις και ότι όλοι το γνωρίζουμε.
Δεν ξέρω από πότε χρησιμοποιεί το Facebook ο συντάκτης και δεν ξέρω τι σχέση είχε με το Internet και τα ΜΜΕ πριν από αυτό όμως, και αυτό το λέω από τη θέση κάποιου που και όχι μόνο δεν είναι fanboy της συγκεκριμένης υπηρεσίας αλλά μάλλον αναζητά ευκαιρίες για να την κράξει, ειλικρινά δεν πιστεύω ότι “το Facebook έχει πρόβλημα ψευδών ειδήσεων”. Αυτοί που έχουν πρόβλημα ψευδών ειδήσεων είναι κάποιοι από τους χρήστες του και επειδή είναι πολύ μεγάλο, το πρόβλημα μοιάζει να προέρχεται από την ίδια την πλατφόρμα.
Ο συντάκτης του άρθρου (και ενδεχομένως και ο πρόεδρος Ομπάμα, αν και για τον τελευταίο επιφυλάσσομαι καθώς οι δηλώσεις των αμερικανών προέδρων έχουν περάσει από τόσα πολλά κόσκινα που κανείς δεν μπορεί να είναι 100% σίγουρος τι εννοούν) εστιάζει το πρόβλημα στον αλγόριθμό του Facebook. Και καλά κάνει καθώς πρόκειται για ένα εργαλείο που έχει κατηγορηθεί τόσες πολλές φορές και για τόσα διαφορετικά πράγματα που κανείς δε θα δυσκολευτεί να πιστέψει ότι ευθύνεται και για αυτό. Και παρότι ίσως ο αλγόριθμος να είναι συνυπεύθυνος, εξακολουθώ να πιστεύω ότι η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται στη βλακεία των ανθρώπων.
Σε ένα σχετικά πρόσφατο άρθρο του στην “Καθημερινή”, ο Θοδωρής Γεωργακόπουλος λέει ότι η πρόσβαση στο Internet ευθύνεται για την φαινομενικά ακατάσχετη προέλαση του λαϊκισμού –αν και έχω τις αντιρρήσεις μου σχετικά με το πόσο είναι το πραγματικό μερίδιο του Δικτύου στο πρόβλημα, θεωρώ ότι η παρατήρησή του είναι πολύ πιο εύστοχη από την επίρριψη ευθυνών σε μια εταιρεία και στα εργαλεία που χρησιμοποιεί για να βγάλει λεφτά.
Όπως λέει ο κ. Γεωργακόπουλος “Οι άνθρωποι με τα πιο κλειστά μυαλά δεν πήγαν στη Wikipedia για να τ’ ανοίξουν, πήγαν κατευθείαν στα συνωμοσιολογικά σάιτ για να διαλέξουν τις εξωφρενικές θεωρίες συνωμοσίας που τους αρέσουν περισσότερο.” Δε θα μπορούσα να το έχω πει καλύτερα: από τη στιγμή που κάποιος βλέπει κάτι και αντί να ανοίξει ένα ακόμα tab στην Google, στην Wikipedia ή στο Snopes για να το ελέγξει, απλώς το κάνει post/share, είναι ανόητο να θεωρούμε ότι η ουσία του προβλήματος είναι πώς το αρχικό κάτι εμφανίστηκε στο timeline του.
Πριν τα social media υπήρχαν τα blog και πιο πριν οι mailing lists και τα Usenet groups και πριν από αυτά οι BBS και ακόμα πιο πριν τα “παραδοσιακά” ΜΜΕ και τα καφενεία. Και μέσα σε όλα αυτά, πάντα έβρισκε κανείς ηλίθιους που ήταν πρόθυμοι να αναμεταδώσουν ό,τι ανοησία έπεφτε μπροστά τους επειδή ταίριαζε με τις προκαταλήψεις τους ή επειδή βαριόντουσαν να ελέγξουν την ακρίβειά της ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο. Αν πρόκειται να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, ας φροντίσουμε πρώτα να δούμε πού ακριβώς βρίσκεται –όσο για το Facebook, αν θέλουμε να του καταλογίσουμε κάτι, σίγουρα θα βρούμε αφορμές.
Σχόλια