Βέτσλαρ 1914. Ο Οσκαρ Μπάρνακ, ερασιτέχνης φωτογράφος και διευθυντής ερευνών στο εργοστάσιο οπτικών ειδών Ernst Leitz Optische Werke του Ερνστ Λάιτς δημιουργεί την επανάσταση στο χώρο της φωτογραφίας, κατασκευάζοντας την UR-Leica, την πρώτη φορητή φωτογραφική μηχανή με φιλμ 35 χιλιοστών. Εκατό και πλέον χρόνια μετά η Leica (το όνομα της οποίας προέρχεται από ένα συνδυασμό των τριών πρώτων γραμμάτων του ιδρυτή της Ernst Leitz και των δύο πρώτων των λέξεων Lenses – Cameras) θεωρείται ένα όνομα-μύθος στο χώρο της φωτογραφίας, με εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα που διαχρονικά έχουν περάσει από τα χέρια σπουδαίων φωτογράφων και έχουν αποτυπώσει πολλές από τις σημαντικές στιγμές του 20ου αιώνα (σε όλες τις φωτογραφίες που ακολουθούν μπορείτε να πατήσετε για μεγέθυνση).
Στα αριστερά η πρώτη φωτογραφία που τραβήχτηκε από τον Οσκαρ Μπάρνακ με την UR-Leica το 2014, στην πόλη του Βέτσλαρ (πηγή Wikipedia). Όπως μπορείτε να δείτε στη μεσαία φωτογραφία το κτίριο που απεικονίζεται στην πρώτη εξακολουθεί και υπάρχει και σήμερα, ενώ στο σημείο που στάθηκε ο Όσκαρ Μπάρνακ έχει τοποθετηθεί επιγραφή για να υπενθυμίζει τους στενούς δεσμούς της γερμανικής εταιρείας με την πόλη.
Αυτό το μύθο είχα και εγώ την ευκαιρία να ζήσω πριν από μερικές ημέρες, όταν και επισκέφθηκα (προσκεκλημένος της Huawei μαζί με άλλους δημοσιογράφους) για ένα διήμερο το νέο στρατηγείο της Leica. Άλλωστε οι δύο εταιρείες, Huawei και Leica, εδώ και τέσσερα χρόνια έχουν ιδιαίτερα στενούς δεσμούς, διατηρώντας μια στενή συνεργασία που έχει οφελήσει και τις δύο πλευρές. Η Huawei βρήκε στη Leica ένα ισχυρό όνομα, ένα κορυφαίο σύμμαχο, με τεράστια εμπειρία και γνώση στο χώρο της φωτογραφίας, την οποία θα μπορούσε να μεταφέρει και στα κινητά. Η Leica από την πλευρά της, βρήκε στη Huawei, ένα παίχτη πρωταγωνιστή, με τεράστιες φιλοδοξίες στο χώρο των smartphones, ένα χώρο στον οποίο αναζητούσε και η ίδια πρωταγωνιστικό ρόλο.
Το στρατηγείο της γερμανικής εταιρείας είναι το Leitz Park και βρίσκεται λίγο έξω από την πόλη Βέτσλαρ. Ο σχεδιασμός του ξεκίνησε το 2010, ξεκίνησε να λειτουργεί το 2014, ακριβώς στην επέτειο των 100 χρόνων ιστορίας της γερμανικής εταιρείας και συνεχίζει ακόμα να μεγαλώνει. Η βάση της Leica περιλαμβάνει χώρους του διοικητικού προσωπικού, γραμμές παραγωγής, εκθεσιακό χώρο, κατάστημα, μουσείο, χώρο εστίασης αλλά και ένα ξενοδοχείο πλέον με το όνομα του ιδρυτή της. Ένα πάρκο περίπου 30.000 τ.μ. προσεγμένο σε κάθε λεπτομέρειά του για να υπενθυμίζει την ξεχωριστή ιστορία της Leica στη φωτογραφία, έτσι ώστε όποιος τον επισκεφθεί να πάρει μια ολοκληρωμένη “Leica εμπειρία” για να αφουγκραστεί στο μέγιστο βαθμό το μέγεθός της.
Λεπτομέρειες που ξεκινούν από το σχεδιασμό των δύο κεντρικών κτιρίων, με το πρώτο να θυμίζει εξωτερικά ένα φωτογραφικό φακό και το δεύτερο ένα ζευγάρι κιάλια και τις γραμμές των παραθύρων να μοιάζουν με λωρίδες φιλμ και φθάνουν στις ταπετσαρίες στα δωμάτια του ξενοδοχείου, με το μοτίβο των φωτογραφικών μηχανών της εταιρείας. Ότι συναντάς στο Leitz Park λειτουργεί σαν ένα ακόμα στοιχείο μυσταγωγίας στη θρησκεία που λέγεται Leica. Και όλα μαζί σε κάνουν να εκτιμήσεις ακόμα περισσότερο αυτήν την ξεχωριστή ιστορία 100 χρόνων και να απολαμβάνεις ότι βρίσκεσαι εκεί και τη ζεις.
Θα φθάσεις έξω από το ξενοδοχείο θα συναντήσεις την επιγραφή Ernst Leinz, θα μπεις στο λόμπι θα συναντήσεις την τοιχογραφία του ιδρυτή, θα πας αριστερά ή δεξιά θα συναντήσεις φωτογραφίες που έχουν τραβηχτεί με κάμερες της εταιρείας, θα μπεις στο εστιατόριο θα δεις τα ονόματα φωτογράφων-πρεσβευτών της Leica (πάνω-πάνω και του Έλληνα Κωνσταντίνου Μάνου). Θα ανέβεις στο δωμάτιο και εκτός της ταπετσαρίας που αναφέραμε πριν, θα δεις το χώρο που έχει τοποθετηθεί η τηλεόραση και θυμίζει το σημείο που τοποθετείται το φιλμ στις φωτογραφικές μηχανές. Θα κοιτάξεις απέναντι θα δεις το Leitz café, θα ρίξεις μια ματιά στον υπαίθριο χώρο και θα δεις μεγάλα τυπώματα φωτογραφιών από Leica κάμερες.
Θα μπεις στο λόμπι των κεντρικών κτιρίων και θα μείνεις έκθαμβος από το πόσο τέλεια φωτισμένος είναι ο χώρος με τη διάχυση του φυσικού φωτός από το τζάμι στο ταβάνι και τους κατάλευκους τοίχους (άλλωστε η φωτογραφία ήταν πάντοτε ένα «παιχνίδι» με το φως), θα κινηθείς δεξιά και θα δεις το κατάστημα της εταιρείας, θα κινηθείς αριστερά και θα συναντήσεις την έκθεση 36 φωτογραφιών που διαμόρφωσαν τα 100 χρόνια ιστορίας της εταιρείας. Ανάμεσά τους εκείνη του Ρόμπερτ Κάπα από τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο ή το πιο γνωστό πορτρέτο του Τσε Γκεβάρα από τον Αλμπέρτο Κορντά. Η φωτογραφία σύμβολο των συναισθημάτων του αμερικάνικου πληθυσμού στο άκουσμα της λήξης του δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου από τον Άλφρεντ Εσενστέντ, ο νάνος του τσίρκου από τον Μπρους Ντέιβιντσον. Η ιστορική φωτογραφία του βιετναμέζου φωτογράφου Νικ Ουτ για τη φρίκη του πολέμου, η λυρική φωτογραφία του Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν στον ποταμό Μάρνη. Το πορτρέτο του Μοχάμετ Άλι από τον Τόμας Χέπκερ, το πολύ γνωστό στιγμιότυπο του Τζέιμς Ντιν στην Times Square από τον Ντένις Σκοτ, που θεωρείται ότι αντικατοπτρίζει πλήρως την τρωτή προσωπικότητα του αμερικάνου ηθοποιού. Η αυθεντική «σημαία της νίκης», του Γεβγκένι Χαλντέι, που έγινε γνωστή και για την προσπάθεια της ρωσικής προπαγάνδας να αφαιρεθεί με μοντάζ ένα ρολόι από το στρατιωτικό και μαρτυρούσε ότι και οι Ρώσοι στρατιώτες αφαιρούσαν πολύτιμα αντικείμενα από τους Γερμανούς στρατιωτικούς. Ανάμεσά σε όλες τις παραπάνω και μία από τη συλλογή «Αμερικάνικα Χρώματα» του Κωνσταντίνου Μάνου.
Και μετά; Θα γυρίσεις πίσω σου και θα δεις τον εκθεσιακό χώρο με ιστορικές φωτογραφικές μηχανές της Leica, την ψυχή της γερμανικής εταιρείας αλλά και ρέπλικες άλλων κατασκευαστών που προσπάθησαν να αντιγράψουν σχεδιαστικά τα προϊόντα της γερμανικής εταιρείας. Ανάμεσα στα πολύτιμα εκθέματα, ένα ακριβές αντίγραφο της πρώτης UR-Leica, καθώς η αυθεντική διατηρείται σε τραπεζική θυρίδα (το 2012 σε μία δημοπρασία μία φωτογραφική της Leica του 1923 πωλήθηκε περισσότερα από 2 εκατομμύρια δολάρια, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι της γερμανικής εταιρείας να σκεφθούν ότι η έκθεση του πρώτου αυθεντικού μοντέλου θα έκρυβε πιθανούς κινδύνους). Άλλα ξεχωριστά εκθέματα με τα αυθεντικά προϊόντα είναι η Leica IA (1925), η Leica II (1932), η Leica S1 (1961), η Leica M6 (1984), η Leica X1 (2009) και πολλές ακόμα.
Απόψεις από τον εκθεσιακό χώρο της ιστορίας της Leica. Στη μεσαία φωτογραφία εμφανίζεται το ακριβές αντίγραφο της UR-Leica του 2014.
H Leica M6, ρέπλικες από φωτογραφικές μηχανές άλλων κατασκευαστών και η Leica X1.
Στον ίδιο χώρο φιλοξενούνται τακτικά και περιοδικές φωτογραφικές εκθέσεις, ενώ αξίζει να σημειώσω ότι είναι ανοικτός για επισκέψεις στο κοινό όλες τις μέρες από Δευτέρα έως Σάββατο. Όλοι μπορούν να μυηθούν στον κόσμο της Leica και όσο ήμασταν εκεί είδαμε αρκετά γκρουπ ανθρώπων να εκμεταλλεύονται αυτήν την ευκαιρία.
Πίσω όμως από όλη αυτήν την “βιτρίνα” της Leica βρίσκεται μία από τις σημαντικές γραμμές παραγωγής φωτογραφικών φακών της εταιρείας στην οποία είχαμε επίσης την τύχη να περιηγηθούμε, έστω και σε ένα μικρό μόνο κομμάτι της, αφού η εταιρεία είναι πολύ προσεκτική, καθώς δεν θέλει να διαρρεύσουν μυστικά και ευαίσθητες πληροφορίες αυτής της διαδικασίας.
Το κόστος ενός φακού κυμαίνεται από 300-600 ευρώ
Στη μονάδα παραγωγής της Leica στο Βέλτσαρ απασχολούνται συνολικά 300 άτομα εξειδικευμένου προσωπικού, με αποκλειστικό έργο να μετατρέψουν μέσα από μία πολύωρη διαδικασία τους κόκκους άμμου σε πολύτιμα κρύσταλλα και τελικά να δημιουργήσουν τους φακούς που είναι τόσο γνωστοί για την απαράμιλλη ποιότητά τους.
Όπως μας ενημέρωσαν, η Leica χρησιμοποιεί 125 διαφορετικά είδη γυαλιού για τους φακούς που κατασκευάζει, ενώ το 25% της άμμου που χρησιμοποιείται προέρχεται από την Ιαπωνία, καθώς η συγκεκριμένη είναι μοναδική. Μεγάλο κομμάτι της διαδικασίας κατασκευής των φακών πραγματοποιείται στο χέρι και η παραμικρή αστοχία έχει ως αποτέλεσμα την απόρριψη του φακού και την επανάληψη της κατασκευής. Η διαδικασία κατασκευής μπορεί να διαρκέσει έως και τέσσερις ώρες και αυτό έχει ως αποτέλεσμα κάποιες φορές μία αλυσίδα παραγωγής να κατασκευάζει μόνο 2 φακούς κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ένα εντυπωσιακό στοιχείο που μας ανέφεραν οι άνθρωποι της Leica είναι ότι μετά την διαδικασία ελέγχου της λειτουργίας του φακού από ειδικό μηχάνημα, υπάρχει και ένα δεύτερο επίπεδο ελέγχου από ανθρώπινο χέρι, που για αρκετή ώρα ελέγχει την αίσθηση της κίνησης των δακτυλίων και των κρυστάλλων. Στόχος όλων των παραπάνω είναι κάθε προϊόν που μπαίνει στο κουτί για να βγει μετά στην αγορά να ανταποκρίνεται στα υψηλά στάνταρ ποιότητας που έχει θέσει η Leica. Αυτή η «εμμονή» της γερμανικής εταιρείας να προσφέρει άριστο αποτέλεσμα σε κάθε προϊόν που κατασκευάζει έχει βεβαίως και το τίμημά της, αφού το κόστος κατασκευής ενός φακού κυμαίνεται από 300 έως 600 ευρώ. Ένα ποσό και κατ’ επέκταση επιχειρηματικό μοντέλο που λίγες εταιρείες θα μπορούσαν υιοθετήσουν και ίσως στον τομέα της φωτογραφίας να είναι μοναδικό. Όπως μοναδική είναι και η Leica.
Σχόλια