Δεν ήξερα τον Χρήστο Γραμματίδη –και εννοώ, δεν τον ήξερα καν εκ φήμης, δεν είχα επισκεφθεί ποτέ τη σελίδα του στο Facebook, δε θυμάμαι να είχα διαβάσει ποτέ σχόλιά του σε ποστ φίλων ή ανθρώπων που ακολουθώ και δεν ήξερα την ιστορία του. Άκουσα γι αυτόν όταν πέθανε και εκ των υστέρων διάβασα κάποια από τα πράγματα που είχε γράψει και κατάλαβα κάπως γιατί γράφτηκαν όσα γράφτηκαν, πέρα από τη θλίψη που προκαλεί η απώλεια κάθε νέου ανθρώπου. Παρόλα αυτά, από όσα διάβασα με αφορμή τον θάνατό του, αυτό που ξεχώρισα ήταν για μια ακόμα φορά, την έκτη (αν δεν κάνω λάθος) μέσα σε επτά χρόνια, το κείμενο του Κώστα Γιαννακίδη στο “Protagon”.
Γιατί; Επειδή παρά τον εμφανή σεβασμό προς τον εκλιπόντα, ο Κώστας πηγαίνει κατευθείαν στη γενικότερη εικόνα: στον τρόπο που η ψηφιακή ζωή έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της υλικής, ειδικά για όσους είναι σήμερα κάτω των 40 και άρα έχουν το Δίκτυο ως μέρος της πραγματικότητάς τους από την εποχή που άρχισαν να συνειδητοποιούν τον εαυτό τους. Οι παρατηρήσεις του σχετικά με την κοινωνικότητα και τον τρόπο που περνάει από την οθόνη στον δρόμο και επιστρέφει, είναι από τις πιο εύστοχες που έχω ακούσει –ή ίσως τις εξέλαβα έτσι γιατί ο Ιούνιος-Ιούλιος με βρίσκει πάντοτε σε κατάσταση ευαισθησίας ως προς το Ίντερνετ: είναι η περίοδος που μετά από δύο χρόνια κρυφοκοιταγμάτων σε υπολογιστές φίλων και σε BBS άνοιξα τον πρώτο μου προσωπικό λογαριασμό στην ΕΕΧΙ πριν από 23 χρόνια.
Στο κείμενό του, ο Κώστας ξεκινάει με τη διαπίστωση ότι όσοι είμαστε κομμάτια της συγκεκριμένης παραγωγικής γενιάς (όσων δηλαδή είναι σήμερα μεταξύ 45 και 60 ετών) είμαστε αυτοί που ζήσαμε τη μετάβαση από τον αναλογικό κόσμο στον ψηφιακό, που προλάβαμε να βιώσουμε και την πρότερη κατάσταση και το πέρασμά της στη σημερινή και την εδραίωση της τελευταίας –και βεβαίως έχει δίκιο, και βεβαίως το αισθάνομαι κι εγώ (και σχεδόν όλοι οι συνομήλικοι φίλοι και γνωστοί, ειδικά όσοι δραστηριοποιούνται με οποιονδήποτε τρόπο στην Ιντερνετική πιάτσα). Όμως για πρώτη φορά, αναρωτήθηκα αν αυτό μας διαφοροποιεί πραγματικά σε τίποτα. Θέλω να πω, ναι, αυτή είναι η δική μας πραγματικότητα όμως θα χαθεί μαζί μ’ εμάς. Επόμενη παραγωγική γενιά (όσοι είναι σήμερα 30-45) θα την θυμούνται πιο αμυδρά, η αμέσως επόμενη, η γενιά των παιδιών μας, μάλλον καθόλου και η επόμενη και από αυτή, τα παιδιά δηλαδή που γεννιούνται τώρα, σίγουρα καθόλου.
Θα έχει καμιά σημασία για τα παιδιά αυτά ότι δεν είδαν VHS, κασέτες ήχου και μόντεμ; Μάλλον όσο σημασία είχε και για μας ότι δεν είδαμε τηλέφωνα με μανιβέλες (εκτός του Ελληνικού Στρατού), γραμμόφωνα (εκτός Μοναστηρακίου) και ιππήλατες άμαξες (εκτός Κηφισιάς). Ναι, έχω διαβάσει κι εγώ εκείνα τα νοσταλγικά μιμ/ίδια σχετικά με το πώς ήταν να μεγαλώνεις παίζοντας ποδόσφαιρο σε αλάνες και πίνοντας νερό από βρύσες και τρέχοντας στο πάρκο κ.λπ. όμως πραγματικά ποτέ δεν μπόρεσα να συμμεριστώ την νοσταλγία που προσπαθούν να εκφράσουν αυτοί που τα γράφουν και αυτοί που τα επικροτούν με λάικ και σέαρ. Πέρα από την προσωπική ικανοποίηση που σου χαρίζει το να έχεις δει κάτι πολύ μεγάλο από τη στιγμή που γεννιέται, αυτού του τύπου η νοσταλγία δεν είναι παρά συγκεκαλυμμένη (και μάλιστα όχι πάντα) αυταρέσκεια.
Αν δεν έγινε σαφές παραπάνω, δεν κατατάσσω το πολύ καλό κείμενο του Κώστα στην κατηγορία αυτή! Απλώς επισημαίνω ότι πολύ συχνά οι άνθρωποι που έχουν ζήσει το πέρασμα από μια εποχή σε μια άλλη, γλιστρούν προς αυτή την κατεύθυνση, άλλοτε λίγο και άλλοτε πολύ. Και ότι αν δεν κάνουν κάτι ώστε να συνεισφέρουν στο πέρασμα αυτό (όπως έκανε ο εκλιπών Χρήστος Γραμματίδης και όπως κάνει ο Κώστας με τα κείμενά του), στην πραγματικότητα δε διαφέρουν από εκείνους τους γραφικούς μεσήλικες και ηλικιωμένους που απλώς μηρυκάζουν την νεότητά τους υπό το πρόσχημα της κριτικής της σημερινής εποχής. Χωρίς μάλιστα να αναγνωρίζουν την ειρωνεία στο γεγονός ότι το κάνουν χρησιμοποιώντας τα μέσα της εποχής που επικρίνουν.
Σχόλια