Μετά από τρία χρόνια, 850 σελίδες και περίπου 300.000 λέξεις (ναι εδώ στο Deasy -ούτε κι εγώ το πίστευα αλλά τις μέτρησα ή έστω, τις μέτρησε το Word) ελπίζω να μου επιτραπεί ένα μικρό εντελώς προσωπικό παραλήρημα: κάθε φορά που ακούω κάποιον να λέει "θα σου στείλω inbox" εννοώντας "θα σου στείλω mail" μου έρχεται να τον πιάσω από το λαιμό και να αρχίσω να τον κουτουλάω στη μύτη, έχοντας πλήρη επίγνωση του γεγονότος ότι η διάσειση που θα πάθω θα είναι μάλλον σοβαρότερη από το σπάσιμο της μύτης του. Αν δε, πρόκειται για άνθρωπο του χώρου του Internet, στην παραπάνω φαντασίωση φοράω και ένα στρατιωτικό σιδερένιο κράνος -όχι τόσο για αποφυγή της διάσεισης, όσο για μεγιστοποίηση του αποτελέσματος σ' αυτόν.
Όπως δεν παραλείπω να αναφέρω συχνά έστω και διακριτικά (και όχι πάντα για λόγους self-aggrandizing), είμαι online είκοσι χρόνια, από τότε δηλαδή που η ελληνική αγορά του Internet ήταν ανύπαρκτη με την απολύτως κυριολεκτική έννοια της λέξης και που η διεθνής αγορά του Internet ήταν τόσο μικρή που ήταν ανύπαρκτη με τη μεταφορική. Χάρη στη δουλειά που έκανα (και που εξακολουθώ να κάνω), είχα την ευκαιρία να δω όλο αυτό το πράγμα να διαμορφώνεται, να αναπτύσσεται και να φτάνει σ' αυτό που είναι σήμερα: μια σχεδόν αυτόνομη αγορά με τζίρους δισεκατομμυρίων δολαρίων (για όσους ενδιαφέρονται για τα λεφτά) και με διείσδυση στη ζωή όλων μας με τρόπους που προ 20ετίας ήταν αδιανόητοι (για όσους ενδιαφέροντα για την ουσία).
Όλα αυτά τα χρόνια, ο κρυφός πλην διακαής πόθος όλων όσων ήμασταν (και καλά) καλωδιωμένοι ήταν το Δίκτυο να φτάσει να γίνει τόσο καθημερινή υπόθεση ώστε να θεωρείται τόσο φυσικό όσο το ρεύμα ή το νερό: κάτι που απλώς υπάρχει στα σπίτια μας και εμείς το χρησιμοποιούμε. Ταυτόχρονα όμως, θεωρούσαμε ότι την εξάπλωση αυτή θα πρέπει να τη συνοδεύει και μια έστω και στοιχειώδης γνώση αυτού που λέμε "Internet culture", δηλαδή ενός συνόλου γνώσεων λίγο τεχνικών-λίγο κοινωνικών που επιτρέπουν την καλύτερη δυνατή χρήση του μέσου, την αξιοποίηση δηλαδή των δυνατοτήτων του με τον πιο επωφελή για το χρήστη τρόπο.
Σήμερα έχουμε φτάσει στο σημείο αυτό: το Internet είναι υπόθεση όλων ή έστω των περισσότερων και μέσα στην προσεχή δεκαετία θα γίνει όλων. Όμως η αύξηση αυτή της "χρηστικής βάσης" (δηλαδή η όλο και μεγαλύτερη διείσδυση στην κοινωνία) συνοδεύεται από μια παράλληλη μείωση της γνώσης της κουλτούρας -για την ακρίβεια, από πλήρη άγνοια ότι υπάρχει καν κάποια τέτοια κουλτούρα. Μ' άλλα λόγια οι άνθρωποι που μπαίνουν στο Δίκτυο, ξέρουν όλο και λιγότερα γι αυτό με αποτέλεσμα να λένε σαχλαμάρες όπως το "θα σου στείλω inbox" που ανέφερα παραπάνω.
Αναμενόμενο; Μάλλον, θα πουν κάποιοι -σε τελική ανάλυση, πόσοι ξέρουμε πώς δουλεύει το δίκτυο ρεύματος που φτάνει στις πρίζες μας ή του νερού που βγαίνει από τις βρύσες μας; Όμως η αναλογία δεν είναι απολύτως πλήρης καθώς η σχέση μας με το ρεύμα και το νερό είναι καθαρά παθητική (τα παίρνουμε για να κάνουμε τη δουλειά μας) ενώ με το Δίκτυο είναι ενεργητική: παίρνουμε δεδομένα και δίνουμε δεδομένα, συμμετέχοντας έστω και εικονικά σε ομάδες και κοινότητες. Και η συμμετοχή αυτή οφείλει να γίνεται εντός του πλαισίου κάποιας κουλτούρας* όποιος δεν το πιστεύει ας σκεφτεί πόσες γόπες εξακολουθούμε να βλέπουμε στους δρόμους της Αθήνας και πόσες στους δρόμους του Λονδίνου, του Βερολίνου ή του Τόκιο.
Σχόλια