Αρχικά μου φάνηκε αστείο –και ο αρχισυντάκτης του «Guardian» που διάλεξε τον τίτλο μερίμνησε γι αυτό χρησιμοποιώντας τη φράση «Το μέλλον της ανθρωπότητας εξαρτάται από τη σωστή γραμματική». Όμως η συντάκτης Χάντλεϊ Φρίμαν έχει δίκιο επισημαίνοντας ότι ειδικά στο Internet, η εσφαλμένη χρήση της γραμματικής σπάνια περνάει απαρατήρητη: σε έναν κόσμο κατά κύριο λόγο φτιαγμένο από λέξεις, ποια είναι η αντίδρασή μας όταν βλέπουμε ένα ανορθόγραφο ή ασύντακτο μήνυμα ή σχόλιο;
Πρόσφατα κάποιος σχολίασε κάπως αρνητικά ένα άρθρο που είχα γράψει σε ένα site σχετικό με τις πολεμικές τέχνες. O υπεύθυνος του site μου το επεσήμανε και μου είπε αν ήθελα να απαντήσω όμως βλέποντας πρώτα το σχόλιο και στη συνέχεια το προφίλ του σχολιαστή στο δικό του site αποφάσισα να το αγνοήσω. Και αυτό για δύο λόγους: πρώτον ο σχολιαστής είχε πέσει εντελώς έξω σε ορισμένα πολύ βασικά σημεία του άρθρου μου και δεύτερον, τόσο το σχόλιό του όσο και το προφίλ του περιείχαν ανορθογραφίες και ασυνταξίες. Ίσως κάποιοι με θεωρήσουν υπερβολικό όμως η ενστικτώδης μου αντίδραση ήταν ότι το ένα δεν ήταν άσχετο με το άλλο και ότι είναι πολύ φυσικό κάποιος που γράφει το «ενδιαφέρον» με ωμέγα να μην καταλάβει τι ακριβώς είχα γράψει και από ποια θέση το έγραψα.
Ακούγεται σνομπ; Αν και δεν είμαι υπεράνω σνομπισμού σε ορισμένα πράγματα, δε θα δεχτώ το χαρακτηρισμό στο θέμα της βασικής χρήσης της ελληνικής γλώσσας. Προφανώς δεν απαιτώ από οποιονδήποτε γράφει ένα σχόλιο δύο αράδων στο Twitter ή στο Facebook να έχει περάσει τη μισή του ζωή γράφοντας και μεταφράζοντας (και, άρα, έχοντας μονίμως έναν διορθωτή/επιμελητή να πιάνει ακόμα και το ελάχιστό του λάθος και, άρα, να τον κάνει καλύτερο) όμως το θέμα δεν είναι αυτό: η γνώση π.χ. της διαφοράς μεταξύ του δεύτερου πληθυντικού της ενεργητικής φωνής και του τρίτου ενικού της παθητικής δεν είναι προνόμιο των επαγγελματιών γραφιάδων. Όπως δεν είναι σνομπισμός η στιγμιαία αποστροφή κάθε φορά που έρχεται κανείς επαφή με κάποιον που δεν έχει τη γνώση αυτή.
Αναμφίβολα, το Internet μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε ένα περιβάλλον εικόνων, στατικών και κινούμενων. Όμως αυτό δε αναιρεί το γεγονός ότι, ειδικά σε ότι σχετίζεται με τη διαπροσωπική επικοινωνία, το μέσο παραμένει ο λόγος∙ τα social media μάλιστα έδωσαν στο γραπτό λόγο έναν ακόμα πιο πρωταγωνιστικό ρόλο. Κάθε σχόλιο που κάνουμε, μικρό ή μεγάλο, σοβαρό ή χιουμοριστικό λέει κάτι για το ποιοι είμαστε, για το τι έχουμε μάθει στη ζωή μας και, τελικά, για το πώς αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα. Και όσο κι αν το βάρος πρέπει να δίνεται στο περιεχόμενο, το μέσο παραμένει ισχυρό και η άγνοια των κανόνων του καταλήγει να είναι κι αυτή μια δήλωση.
Σχόλια