«Άλλωστε όλοι ξέρουμε ότι το μισό Internet είναι πορνογραφία» έλεγε τις προάλλες φίλος φίλου στο Facebook σε μια συζήτηση που είχε ξεκινήσει από το θέμα της Διαδικτυακής Ουδετερότητας –δε θυμάμαι πώς η συζήτηση έφτασε μέχρι εκεί καθώς προσωπικά σκάλωσα και στο «όλοι ξέρουμε» και στο «το μισό Internet είναι πορνογραφία»: αφενός όχι, «όλοι» δεν «ξέρουμε» κάτι τέτοιο και αφετέρου από πού προκύπτει το νούμερο, το οποίο παρεμπιπτόντως κυκλοφορεί από τότε που θυμάμαι τον (Internetικό) εαυτό μου, αρχής γενομένης από το καταγέλαστο (και κατάπτυστο) άρθρο του Φίλιπ Έλμερ Ντεουΐτ στο «TIME» τον Ιούλιο του 1995. Ένα βιβλίο που έδωσε τροφή στους αμερικανούς συντηρητικούς νομοθέτες για τον νόμο περί ευπρέπειας στις τηλεπικοινωνίες (ή Communications Decency Act of 1996/CDA) του 1996. Τότε ακούσαμε για πρώτη φορά ότι «83.5% των ψηφιακών φωτογραφιών στο Usenet ήταν πορνογραφικές».
Η μελέτη την οποία επικαλούταν το άρθρο εκείνο αποδείχθηκε κατασκευασμένη και ο «ερευνητής» που την υπέγραφε, ο Μάρτιν Ριμ, εξαφανίστηκε από προσώπου γης. Όμως η «πληροφορία» παρέμεινε και εξακολουθεί να αναδύεται (με διαφορετικά ποσοστά αλλά πάντα τουλάχιστον 50%) κάθε φορά που κάποιος θέλει να υποτιμήσει την πραγματική αξία του Δικτύου. Το αστείο είναι ότι αν κανείς αποπειραθεί να βρει πραγματικά στοιχεία σχετικά με την πορνογραφία online θα καταλήξει στα εξής τρία συμπεράσματα: πρώτον, ότι η ίδια η ερώτηση είναι ασαφής αφού δεν προσδιορίζει αν αναφερόμαστε σε υλικό αποθηκευμένο σε servers, traffic, επισκέπτες ή θεάσεις, δεύτερον ότι η βιομηχανία πορνογραφίας είναι εξαιρετικά φειδωλή στα στοιχεία που δίνει και τρίτον ότι μια από τις λίγες πρόσφατες και σοβαρές μελέτες, αυτή των νευροεπιστημόνων Όγκι Όγκας και Σάι Γκάνταμ από το 2010 δείχνει ότι το επίμαχο ποσοστό είναι πολύ χαμηλότερο.
Οι κ.κ. Όγκας και Γκάνταμ αντιμετώπισαν το πρόβλημα αναφοράς με το να περιορίσουν τα δεδομένα τους σε δύο πηγές: στο 1 εκατομμύριο πιο δημοφιλή sites στον κόσμο και στις έρευνες που γίνονται στο web από τις μηχανές αναζήτησης. Ως προς το πρώτο, 42.337 sites από το 1 εκατομμύριο είναι προσανατολισμένα στο σεξ ενώ ως προς το δεύτερο, 13% των αναζητήσεων έχουν σαν αντικείμενο κάτι σχετικό με αυτό. Όσο για την κινητικότητα προς τα πέντε πιο δημοφιλή πορνογραφικά sites, την εκτιμούν κατά μέσο όρο σε κάτι λιγότερο από 12 εκατομμύρια επισκέπτες μηνιαία –για την ιστορία, δηλώνουν ότι σκόπιμα δεν έλαβαν υπόψη τα κατεβάσματα καθώς δε βρήκαν κάποιον αξιόπιστο τρόπο να τα υπολογίσουν. Α, και ότι το δημοφιλέστερο site είναι το Livejasmin το οποίο είναι, βασικά, ένα site στριπτήζ.
Τι λένε τα παραπάνω; Ότι όπως όλα τα memes, το συγκεκριμένο είναι –βασικά- ανυπόστατο και υπάρχει επειδή στη συντριπτική τους πλειονότητα οι χρήστες είναι είτε υπερβολικά τεμπέληδες για να κάνουν ακόμα και μια εύκολη αναζήτηση είτε, αν την κάνουν, θα θεωρήσουν πιο αξιόπιστα τα αποτελέσματα που ενισχύουν την προκατάληψή τους –χαρακτηριστικό παράδειγμα γι αυτό είναι το άρθρο του «Extreme Tech» που δίνει μερικά τεράστια νούμερα για το μέγεθος των πορνογραφικών sites. Το γεγονός ότι εν προκειμένω το ζητούμενο είναι άλλο αλλά και ότι αφού το περιεχόμενο των sites αυτών αποτελείται εξ ολοκλήρου από βίντεο, είναι απολύτως λογικό να είναι τεράστια επίσης διαλανθάνει της προσοχής όσων χρησιμοποιούν το εν λόγω άρθρο σαν απόδειξη των λεγομένων τους.
Επιμύθιο; Αυτό που έχουμε ξαναπεί: ό,τι «λέει το Internet» δεν είναι κατ’ ανάγκη αλήθεια. Αλλά ακόμα και αυτά που είναι, είναι αλήθεια εντός ενός πολύ συγκεκριμένου πλαισίου –αν δεν ξέρουμε το πλαίσιο ή αν το πλαίσιο δε συμπίπτει με το ερώτημά μας, απλώς αναπαράγουμε ασυναρτησίες και κάτι τέτοιο ζημιώνει τους πάντες.
Σχόλια